Stanley Hauerwas: ‘Ik gaf mijn leven 24 keer aan God, maar er gebeurde niets’
Vorige week verscheen het nieuwe boek van Stanley Hauerwas en Jean Vanier: Zalig de zachtmoedigen. Het profetisch getuigenis van zwakheid. De stemmen van Vanier en Hauerwas vormen samen een krachtig getuigenis in onze westerse cultuur vol gebrokenheid en geweld, waarin de positie van mensen met een beperking kwetsbaar is. Het is juist de wereld van beperkingen en kwetsbaarheid waar God wil wonen, zeggen zij. Het Nederlands Dagblad interviewde Stanley Hauerwas, die kort in Nederland was.
‘Ik gaf mijn leven 24 keer aan God, maar er gebeurde niets’
De Amerikaanse theoloog Stanley Hauerwas (75), een van de invloedrijkste theologen ter wereld, is in Nederland. ‘Misschien het belangrijkste dat de kerk te bieden heeft, zijn vrienden die bereid zijn jou de waarheid te zeggen.’
Zonder dat hij het heeft doorgehad, zegt Stanley Hauerwas met een grijns op zijn doorleefde gezicht, zijn ze in Europa met zijn theologie en denkbeelden over een robuuste kerk aan de slag gegaan.
Denkbeelden die hij eind jaren tachtig al aan het papier toevertrouwde, in een kritische reactie op hoe christendom en ‘goed Amerikaans burgerschap’ steeds meer vermengd raakten. Die verwarrende verwatering vroeg volgens de als radicaal en open orthodox bekendstaande Hauerwas om een herdefiniëring van de kerk.
Hij bepleitte een robuuste kerk wier leden een ‘contrasterende gemeenschap’ vormen ten opzichte van de hen omringende cultuur. Binnen die gemeenschap leven ze een trouw, deugdzaam en aan God gewijd leven, vervolgens maakt het niet zoveel uit wat die omgeving er precies van vindt.
Dit idee sprak ook Europese theologen aan, omdat Hauerwas’ theologie de krimpende kerk in Europa van binnenuit versterkt en laat ‘contrasteren’ met een cultuur die bij het christendom wegdrijft. En breder: om zijn breed-prikkelende denken over geloof, filosofie, cultuur, politiek en samenleving staat hij bekend als een van de invloedrijkste theologen ter wereld.
Maar zo robuust als de kerk mag zijn, zo broos blijkt de man zelf. Met licht gebogen rug en stramme tred – op sportieve sneakers, dat wel – oogt hij als een vriendelijke opa. Hij is 75 en maakte in zijn jonge jaren als zoon van een metselaar zeer veel uren in de bouw. Zijn snelle oogopslag verraadt onrust, bovendien stelt hijzelf ook graag vragen. Bijvoorbeeld of er nog andere dan gereformeerde kerken in Nederland zijn. Hauerwas is in Nederland om het afscheid van zijn vriend Hans Reinders als hoogleraar ethiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam bij te wonen.
Als theoloog staat u bekend als radicaal en orthodox. Geldt dat ook voor uw persoonlijke geloof?
‘Zeker, al ziet dat er in mijn dagelijkse leven niet heel spannend uit. Ik leid eigenlijk een heel gewoon leven: ik ga iedere zondag trouw naar de kerk, probeer mijn beloften te houden en blijf trouw aan mijn vrouw en aan mijn kinderen. Maar juist dat gewone pakt in deze tijd uit als radicaal omdat het niet meer vanzelfsprekend is.’
Lees het volledige interview op de website van het Nederlands Dagblad.
