Theologie of religiewetenschap, een vals dilemma
Waar Erik Borgman in het voorgaande artikel pleit voor theologie, kiest Hans Schilderman in dit artikel nadrukkelijk voor de religiewetenschappen. Daarmee wordt het debat op scherp gezet.
Waar Erik Borgman in het voorgaande artikel pleit voor theologie, kiest Hans Schilderman in dit artikel nadrukkelijk voor de religiewetenschappen. Daarmee wordt het debat op scherp gezet.
Het afgelopen anderhalf jaar lag de campus er verlaten en desolaat bij. Een kale vlakte stenen met ergens een verdwaalde medewerker. Thuisblijven tijdens de lockdown was immers het devies. Ieder tuurde in het eigen huis van bewaring door het sleutelgat van het Zoom-cameraatje of hield dat vanwege privacy-redenen ook maar dicht. Sociale horror. Niet dat het doorstuderen de meeste studenten slecht afging. Uit onderzoek blijkt dat de studievoortgang door de coronacrisis wellicht gediend was. Ook medewerkers konden vaak slagvaardiger werken. Echter, plezieriger wordt het niet wanneer de lust van ‘social talk’ en het toeval van ontmoetingen per decreet uitgesloten worden. Gelukkig zien we elkaar weer vaker in levenden lijve en gaandeweg neemt ook het universitaire leven weer de normale gang.
Het water staat ons aan de lippen. Dat wast al het water van de zee niet af. En toch laten we Gods water over Gods akker lopen… Inderdaad, u begrijpt het al, het gaat over onze natuur. Beter gezegd, over de ecologische crisis die we over onszelf afgeroepen hebben. En meer bijzonder gaat het over water: bron van leven, maar tevens afvoerkanaal van gif, plastic en ander vuil waar we vanaf willen. Met water als thema dienen we een bijzonder belang in het nadenken over de ecocrisis. Nederland is met water verbonden. Dat is te merken aan onze taal. Het Nederlands kent naast de drie spreekwoorden waarmee ik zojuist startte tenminste nog 58 andere zegswijzen waarin water voorkomt.
Ter afsluiting van dit nummer verbindt Hans Schilderman drie conclusies aan de observaties die door diverse auteurs zijn neergelegd over ‘praktische wijsheid’. Wat kunnen we meenemen in professioneel optreden?
In zijn recente boek Collaborative Practical Theology. Engaging Practitioners in Research on Christian Practices voert Henk de Roest een warm pleidooi voor samenwerking in de praktische theologie tussen onderzoekers en onderzochten, wetenschappers en gelovigen. Eerder mocht ik zijn boek aan de Vrije Universiteit komen becommentariëren en een uitwerking van die lezing ligt hier voor.
‘La dolce vita’, het magistrale drama van regisseur Frederico Fellini uit 1960, start met een scène waarin een gigantisch Christusbeeld, hangend onder een helikopter, over de ruïnes van een Romaans aquaduct naar het Vaticaan vliegt. ‘Kijk, het is Jezus’, zeggen schaars geklede dames even later vanaf het luxe penthouse in de Romeinse suburb waar de helikopter boven cirkelt, ‘waar gaat hij naar toe?’
Pastoraat lijkt klem te zitten tussen kerk en zorg. Hans Schilderman schetst de ambivalentie en poogt de vraag of er een uitweg is uit dit dilemma te beantwoorden in een drietal stellingen, met het doel om in het kader van de overige bijdragen in deze editie van Handelingen bij te dragen tot discussie over het vak.