Na de kruisdood staan de volgelingen van Jezus voor de moeilijke opdracht om naar anderen toe te verwoorden hoe dit toch niet het einde is, omdat God sterker is dan de dood. Het christelijke getuigenis van de verrijzenis bouwt verder op de joodse ervaring dat God een toekomst schept voor zijn volk, ondanks oorlog, verwoesting, ballingschap en (martel)dood.
Als je vraagt waarover het verhaal van de bruiloft te Kana gaat, zal het antwoord wellicht zijn: dat Jezus water verandert in wijn. De auteur van het Johannesevangelie vat de gebeurtenissen echter anders samen. Er gebeuren drie zaken: Jezus maakt een begin aan zijn tekenen, openbaart zijn glorie, en zijn leerlingen geloven in Hem (Johannes 2:11). Belangrijk is dan niet dát of hoe water in wijn verandert, maar wat dit zegt over Jezus en wat dat betekent voor de gemeenschap.
Naarmate de kruisdood dichterbij komt, stuurt de evangelist Matteüs steeds meer aan op een beslissing: wie is die Jezus? De weg van de wettelozen loopt dood, waarschuwt Psalmen 1. Maar rekent men Jezus bij de boosdoeners, of bij de rechtvaardigen die zich verdiepen in Gods wet en daar vreugde in vinden?
De prediking rond het Koninkrijk van de hemel roept in talrijke beelden op hoe dit Rijk samenhangt met de wereld en tijd waarin de toehoorders van het evangelie leven. Inzicht in dit Koninkrijk vraagt om een luisterbereid hart en onderscheidingsvermogen, wat meteen ook de link is tussen evangelie en eerste lezing.
Israël leeft te midden van andere, machtigere volkeren. Hoe dan omgaan met elkaar, met leiderschap, het verlangen naar vrijheid, maar ook naar bestaanszekerheid? Tegen die achtergrond schrijven bijbelse auteurs de verhalen over de uittocht.
lles komt tot bloei en vreugde als God eindelijk tussenkomt voor het
volk dat bevrijding nodig heeft. Deze profetische overtuiging leeft onder het volk dat lijdt onder de Romeinse bezetter. Zij zien uit naar de
Messias, de door God gezalfde die tot bevrijding geroepen is. Erkent
men dan in Jezus die bevrijder?
Wie als kind van Abraham benoemd wordt, weet zich deel uitmaken van een eeuwenlange traditie van goddelijke ontferming en beloften. Wie tot de kinderen van Abraham gerekend mag worden, is een terugkerende discussie door het Lucasevangelie heen en wordt in Lucas 19 verbonden met Jezus’ identiteit als Mensenzoon.
Vuur is in bijbelse teksten een krachtig beeld van Gods aanwezigheid. Als een stem uit het vuur klinkt Gods woord telkens weer in Deuteronomium. Als vuur is Gods aanwezigheid zichtbaar bij de uittocht. Gods oordeel en toorn uiten zich in vuur, en dat vuur gaat op de dag van JHWH aan Gods komst vooraf. Zowel Jeremia als Lucas maken dan ook gebruik van dit beeld om hun boodschap kracht bij te zetten.
Het verhaal van de uitlevering, veroordeling en kruisiging van Jezus vindt in verschillende scènes plaats. De plaatsaanduidingen vormen een kader waarbinnen de auteur van Johannes de verhouding van de betrokkenen tegenover Jezus schetst, evenals de houding van Jezus zelf.
