Menu

Filters

Hoofdthema

Rubriek

Soort materiaal

Bron

Kerkelijk jaar

Oude Testament

Nieuwe Testament

Auteur

Lidmaatschap

Basis

‘Opdat ook jullie doen wat Ik jullie heb gedaan’

Volgens de inmiddels overleden opperrabbijn Jonathan Sacks zijn voor een gemeenschap deze drie zaken het belangrijkst: ouders, leraren en gedenken. Ouders en leraren moeten kinderen vertellen over het verleden, om wat toen fout ging in de toekomst te voorkomen en het goede te doen. De onderwerpen in de lezingen van vandaag bevestigen dat belang. Het vertrek uit de slavendienst in Egypte en de voetwassing door Jezus worden nog steeds verteld en herdacht.

Basis

Leven in een eindtijd

Alle teksten van deze zondag zijn apocalyptisch getint. Ze tonen eindtijdvisioenen die iets onthullen van wat de mensheid te wachten staat. Als die voorbij zijn, zal er een definitieve eindstrijd komen tussen goed en kwaad, maar altijd met het uitzicht dat er uiteindelijk redding zal zijn en het goede zal worden beloond. ‘Beschaamd zullen zij staan, die zich beroemen op goden van niets,’ zo vat Psalmen 97:7 het samen. Hoe actueel voor onze tijd! De lezingen van vandaag stellen aan ieder van ons de vraag: Wat staat mij te doen?

Basis

De aarde verdienen

In 2019 was het op 29 juli Earth Overshoot Day: op die dag had de wereldbevolking al alle voedsel- en hulpbronnen opgebruikt die de aarde in één jaar kan voortbrengen. De rest van het jaar werd dus daarop ingeteerd. De profeet Joël spreekt van een sprinkhanenplaag die het land kaal achterlaat (Joël 1:1-12). Zijn wij soms als die sprinkhanen? In beide lezingen klinkt de oproep tot vasten en inkeer. Dat past niet alleen bij de indeling van het kerkelijk jaar, maar zeker ook bij hedendaagse situaties. En dat maakt beide lezingen bijzonder actueel.

Basis

‘Zie hier, mijn dienstknecht’

In het dagblad Trouw van 19 april 2019 schreef Peter-Arno Coppen in de rubriek ‘Taal’ dat het steeds moeilijker vol te houden is dat elke taaluiting één vaste betekenis heeft. Zo verbaas ik mij steeds erover dat de evangelisten in weinig woorden zo veel betekenis kunnen leggen. Wat op het eerste gezicht de weergave van een gebeurtenis is, zoals de doop van Jezus, blijkt bij close reading zo veel meer in te houden: herinnering, opdracht, belofte.

Basis

Kies dan het Leven

Opvallende parallellen tussen de lezingen uit Deuteronomium en Lucas! In allebei gaat het over een nieuw begin. Beide sprekers, Mozes en Jezus, willen de mensen die hen volgen daarop voorbereiden: Mozes het volk van Israël op het leven in een nieuw land; Jezus zijn leerlingen, zijn volk, op een ingrijpend nieuwe leefwijze. ‘Leven’ met een hoofdletter is het perspectief dat beiden bieden. Daartoe moet de Tora worden nageleefd in het nieuwe land, net zoals bij het navolgen van Jezus.

Basis

Hartsverandering

‘Keer mij om naar U toe; keer ons toe naar elkaar.’ Wonderlijk hoe goed de lezingen van deze zondag bij elkaar passen. Allebei zijn ze samen te vatten in één woord, kernbegrip in de joods-christelijke traditie: ‘ommekeer’ (Hebr.: tesjoebhah). Of zoals opperrabbijn Jonathan Sacks het noemt in zijn boek Niet in Gods Naam: ‘hartsverandering’, de ‘omkeer’ (Gr.: metanoia) waartoe Johannes de Doper ons oproept aan het begin van het Marcusevangelie.

Basis

Kansen ten leven voor iedereen

‘En het gebeurde (…)’ (Hebr.: wajehi). Zo begint de Hebreeuwse tekst over de roeping van Jeremia, en dat betekent: Let op! Er volgt iets belangrijks. Het boek Jeremia heeft een lange en ingewikkelde ontstaansgeschiedenis met verschillende auteurs, maar deze eerste verzen zetten ons op het spoor van iemand uit een priestergeslacht, rond het jaar 600 v.Chr., uit een dorp in Juda, niet ver van de zuidgrens van het toenmalige Noordrijk, waartegen hij zal gaan optreden. Hij wordt geroepen tot profeet van de Eeuwige, maar niet alleen voor zijn eigen volk en generatie. De profetieën overbruggen regeringen van meerdere koningen en zijn gericht op verschillende situaties. Misschien ook nog op die van onze tijd?

Nieuwe boeken