In de Handelingen van Tomas is Tomas de centrale figuur die spannende en wonderlijke avonturen meemaakt. In deze bijdrage kijken we hoe deze bijzondere tekst een christelijke boodschap van kuisheid en ascese verpakt in een reisverhaal vol bruidssymboliek dat toch weinig van het huwelijk moet hebben.
Van 2014 tot 2020 vond aan de Universiteit Utrecht en Tilburg University een onderzoeksproject plaats dat deze kwestie vanuit een originele invalshoek benaderde: door te kijken naar parabels in zowel de vroeg-christelijke als de vroeg-joodse traditie. Dit project, Parables and the Partings of the Ways, stond onder leiding van Eric Ottenheijm, judaïcus en bijbelwetenschapper aan de Universiteit Utrecht. Het recente boek ‘Parabels: Onderricht van Jezus en de Rabbijnen’ komt voort uit dit project en geeft een breed publiek toegang tot – een deel van – de resultaten.
Bij het thema isolatie in de Bijbel zou je kunnen denken aan Paulus in de gevangenis. Vooral wie het beroemde schilderij van Rembrandt kent, kan zich hem voorstellen diep in gedachten, in een kamertje alleen. Maar klopt dit beeld met de realiteit van een gevangenis in de eerste eeuw? En hoe zien we die realiteit terug in wat Paulus schreef? In dit artikel kijken we naar de brief aan de Filippenzen als een tekst geschreven onder stressvolle omstandigheden.
Tussen de wereld van de Bijbel en onze tijd zijn grote verschillen. Vaak hebben we de uitleg van historici en bijbelwetenschappers nodig om te begrijpen hoe mensen toen leefden en wat ze meemaakten. Maar sommige ervaringen zijn van alle tijden en lijken dus direct door ons mee te voelen. Dit nummer van Schrift gaat over zo’n algemeen menselijk verschijnsel: dromen. Vrijwel iedereen weet wat het is om te dromen; we zijn allemaal dromers, bij dag of nacht.
‘Kunnen we ons niet gewoon beperken tot thema’s die er echt toe doen? Of is dit bedoeld als tegengif tegen feministische theologie?’ ‘Ja, dit soort onderzoek is echt belangrijk, want echte mannen vind je tegenwoordig nauwelijks meer!’ ‘Wat spannend, ik wist als man niet eens dat ik een gender had, ik dacht dat dat alleen iets voor vrouwen was!’
Bij alle nieuwtestamentische teksten is het relevant om te vragen naar hun verhouding met de Joodse omgeving waarin ze zijn ontstaan, zoals dit nummer van Schrift laat zien. Maar bij de brieven van Paulus is dit een steeds terugkerend punt en zijn er de laatste decennia belangrijke verschuivingen geweest: niet langer wordt Paulus gezien als […]
Slaven waren overal in de Oudheid. Ze waren aan het werk op het land en in mijnen, in keukens en bordelen, op markten en in rechtszalen. Vaak deden zij ongeschoold, lichamelijk werk, maar soms oefenden zij een specialistisch beroep uit dat een opleiding vereiste, zoals secretaris, of manager van een landgoed.
Middenin Paulus’ boze brief over besnijdenis staat ineens een zin die voor veel lezers van nu prachtig klinkt: ‘Er is geen Jood of Griek, geen slaaf of vrij, geen man en vrouw, want jullie zijn één in Christus Jezus’ (eigen vertaling).
Van alle bijbelse figuren die Paulus in zijn brieven noemt – Adam, Eva, Sarah, Hagar, Mozes, David – krijgt Abraham duidelijk de meeste aandacht. Naast een aantal korte verwijzingen (Romeinen 9,7 en 11,1; 2 Korintiërs 11,22) gaat Paulus in twee langere stukken (Romeinen 4 en Galaten 3) in op de betekenis die Abraham heeft.
