Wie zich verwondert, komt niet snel tekort, zo schrijft Jan Martijn Abrahamse als slotzin in zijn bijdrage over zingevingsschaarste. Hij beschrijft de zingevingsschaarste in ons land (en in een groot deel van West Europa en Noord Amerika voeg ik gemakshalve even toe) en dat doet hij heel treffend. Het is ook schrikken als je ziet waar een ‘gemiddelde’ Nederlander zich druk om maakt en hoe de verschillen tussen arm en rijk alsmaar groeien – de voedselbank heeft het drukker dan ooit.

Ik twijfelde of ik zou schrijven ‘jongeren in de kerk’ als titel. Maar daar zit meteen de crux van mijn verhaal. Mensen die over jongeren spreken, zijn dat zelf meestal niet want we horen nauwelijks ‘wij jongeren vinden…’ of iets dergelijks. Dus het zijn ouderen die iets zeggen over jongeren.

Voor protestanten is synodaliteit een heel bekend woord en ook ordes en congregaties zijn gewend te werken op synodale wijze, met een kapittel bijvoorbeeld. In de katholieke kerk is dit een relatief nieuwe term, hoewel de basis al in elk geval in Vaticanum II werd gelegd. Het betreft vooral het samen onderweg zijn naar een levendige kerk met toekomst. Het gaat om het betrekken van alle gedoopten als leden van dat ene lichaam, en om daarin ieder diens verantwoordelijkheid in te laten nemen. Wat heeft dat voor consequenties?

Terwijl vrouwen zeker de helft van de bevolking vormen, wordt niet op alle plekken in organisaties aan hen een gelijkwaardige positie gegeven. Op de universiteit is dat nog steeds ingewikkeld, en in de katholieke kerk is een nog langere weg te gaan.

Met veel genoegen heb ik het boek van Henk de Roest gelezen waarin hij pleit voor samenwerkend onderzoek in de praktische theologie, waarbij onderzoeker en practicant gezamenlijk onderzoek verrichten. In deze bijdrage reageer ik met een methodologische doordenking, waarbij de focus ligt op de spanning tussen onderzoeker en practicant.

Aan het eind van dit themanummer is het goed terug te blikken op de verschillende bijdragen in dit rijke Handelingen-nummer. Rijk, omdat het de prachtige diversiteit laat zien van geloven in Nederland anno 2019.

De metafoor ‘water’ voor geloven verwijst naar christelijke uitdrukkingen, zoals ‘Ik ben het levende water’, een uitspraak van Jezus Christus. Dat dit geen bekende metafoor meer is in de huidige tijd zal evident zijn. Veel christelijke begrippen verdwijnen uit ons taalveld, omdat de kennis erover ook afneemt. Regelmatig is religiositeit in Nederland echter wel in het nieuws.

In het onderwijs zijn groepen jonge mensen bijeen en bezig met het ontwikkelen van hun identiteit, waarbij ook de religieuze component – al dan niet bewust – aan bod komt. Hoe kan, in een in religieus opzicht divers samengestelde schoolklas, les gegeven worden in levensbeschouwing en burgerschap? En hoe kan juist de diversiteit in de klas benut worden om levensbeschouwelijk onderwijs vorm te geven en leerlingen tot krachtige mensen te helpen ontwikkelen?