Als ik zou horen dat mijn kinderen in de ban raken van iemand die spreekt zoals Jezus spreekt in Johannes 5, zou ik er veel aan doen om ze bij die persoon uit de buurt te houden. Zoveel pretentie over zichzelf, zoveel oordeel over de mensen die moeite met Hem hebben. Je moet helemaal voor Hem kiezen, want Hij biedt je toegang tot God en tot eeuwig leven. In het echte leven anno 2021 noemen we zo iemand sektarisch en gevaarlijk.

‘En Hij ging daar weg’ (6:1). Je wordt doodmoe van dit Evangelie! Wat een vaart, wat een beweging. Hij ging daarvandaan – ja, vanwaar is dat nu weer en waar gaat Hij heen? Eromheen lezen levert op dat Hij bij Jaïrus vandaan kwam, de overste van de synagoge. Dé synagoge? Welke? Waar? Hij begon in Dekapolis te verkondigen (5:20). Dat is een Romeinse provincie, oostelijk van de Jordaan en zuidelijk van het meer van Galilea. Waar die synagoge gestaan heeft, is niet duidelijk.

De perikoop begint heel onschuldig met een verslag van hoe Jezus naar Jeruzalem komt en een chronisch zieke geneest. Pas in Johannes 5:9b komt Johannes met de clou: het was die dag sabbat.

Individuele belangen te midden van Gods volk. Onder de twaalf stammen van Israël zijn ze even vaak te vinden als bij de mensen die Jezus voor zichzelf claimen. Rijst de vraag: Waar is God te vinden? Bij wie hoort Jezus?

Jesaja 5 en Matteüs 21: een lied en een parabel. In beide speelt een eigenaar en zijn wijngaard de hoofdrol. De profeet zingt het ‘lied van zijn geliefde’ en zijn wijngaard, die deze geliefde met grote zorg en toewijding bewerkt – maar het resultaat is bitter teleurstellend. De evangelist biedt ons geen poëzie, maar een gelijkenis, namelijk een van de twee parabelen waarmee Jezus de hogepriesters en schriftgeleerden van repliek dient op hun vraag naar zijn bevoegdheid.

Tegenover Farao’s ‘cultuur van de dood’ (Avivah Gottlieb Zornberg) ontstaat tussen drie vrouwen – onder wie, pikant detail, de dochter van Farao – een gezamenlijke actie voor het leven van een bijzonder kind. Mozes is ‘opgegroeid’. Zijn biologische moeder geeft de moederrol door aan de prinses (Exodus 2:10). Hij gaat over van zijn volk, dat de ogen niet kan verheffen, naar het paleis, waar hij een hoge opvoeding krijgt die hem moet klaarstomen voor het leiderschap van zijn volk.

De maatschappij waarin Micha leeft, is een samenleving in grote crisis door de druk van een ophanden zijnde oorlog. De Assyriërs hebben het noordelijke tienstammenrijk veroverd, en ook het zuidelijke tweestammenrijk staat onder grote druk van deze vijand. Hierop zijn twee reacties mogelijk: ongerechtigheid, die Micha om zich heen ziet, of bekering. Micha kiest voor dit laatste.

Isboset, zoon van Saul en koning over Israël, is dood. Er is nog één mannelijke nazaat: Mefiboset, zoon van Jonatan en kleinzoon van Saul. Maar hij is niet geschikt als troonopvolger omdat hij aan beide voeten verlamd is (2 Samuël 4:4). David is koning over Juda. Nu willen alle leiders van Israël dat hij ook koning over Israël zal worden. David wordt gekozen en gezalfd, net als toen door Samuel in opdracht van God (1 Samuël 16:13) en door de leiders van Juda (2 Samuël 2:4). Met deze derde zalving wordt het volk herenigd en David officieel koning voor het hele volk (2 Samuël 5:1-5).

Saul wil David doden en probeert hem te vinden. Zijn achtervolging moet hij staken vanwege de strijd tegen de Filistijnen. Maar na een veldslag tegen hen vervolgt hij zijn zoektocht naar David. David zoekt een veilig heenkomen en zet zich neer in het moeilijk toegankelijke gebied van de ‘bron Gedi’ (Hebr.: ‘ein-gèdi – 24:1). Saul gaat daar met drieduizend van zijn beste mannen naar hem op zoek. Hij zoekt hem tegenover de Steenbokrotsen. Dat is de plaatsnaam van een vrijwel ontoegankelijke plek.