Hieronder bespreek ik de gelijkenis van de twee kinderen (Matteüs 21:28-32). Achtereenvolgens komen ter sprake de eigenaar van de wijngaard (= God), de wijngaard en de twee kinderen.

Het is niet ‘per ongeluk’ dat er bij Matteüs twee spijzigingsverhalen te vinden zijn. Het heeft te maken met de verspreiding van het Koninkrijk, eerst naar Israël en dan naar de volkeren. Het verdient daarom aanbeveling deze zondag verder te lezen dan Matteüs 15:28. Daarna wordt namelijk verteld over de tweede spijziging: de spijziging van de vierduizend waarbij zeven volle korven overblijven.

Achter je bureau bereid je je voor op de dienst van zondag. Je leest de selectie van de teksten die ‘ons’ gegeven zijn. Eerst Jesaja met ‘de wateren, de hemelen, het stof van de aarde, de bergen, de heuvelen in balans’ (40:1). Hij ziet evenwicht en overwicht om verbluft stil te staan bij Gods niet te meten of te peilen, volstrekt uitzonderlijke verhevenheid en almacht. Naast God zijn de volkeren als een druppel die aan de rand van een emmer is blijven hangen. De Libanon komt brandstof tekort, wil je God eren met een passend brandoffer.

‘Juich, Sion – de koning van God is in aantocht,’ roept Zacharia. Zittend op een bescheiden rijdier draagt Hij gerechtigheid en zege, strijdwagens en paarden verjaagt Hij. Wereldwijd brengt Hij vrede. De psalm roept op tot lof aan God om zijn grote en goede daden – ook aan kleine en gebukte mensen (145:14-16). De apostel schrijft aan de Romeinen hoe mensen die zich toevertrouwen aan de Heer vrij zijn tot gerechtigheid, geen slaaf meer van de zonde. Leven, niet meer de dood is hun deel.

Op deze zondag lezen we weer een stukje verder in de Rede op de Berg. Dat is de eerste van de vijf grote redes die Jezus bij Matteüs houdt: 1. de Bergrede (Matteüs 5-7); 2. de uitzending van de discipelen (Matteüs 10); 3. de rede over de gelijkenissen van het Koninkrijk; 4. de gemeenterede (Matteüs 18); 5. de rede over de laatste dingen (Matteüs 23-25). Jezus is hier ook voor de eerste keer ‘de berg’ op gegaan, van de in totaal zeven keer dat Hij dat bij Matteüs doet, met zijn leerlingen, met Satan, en alleen, om te bidden.

Sefanja is een boek vol van Gods oordeel, teleurstelling en boosheid over onrecht. Een opstandige, bezoedelde, gewelddadige stad die niet luistert, niet op God gericht is, leiders die als brullende leeuwen rondgaan en rechters die als wolven mensen tot prooi maken, gewetenloze bedriegers die zich als profeten voordoen en priesters die wat heilig is ontwijden en de wet geweld aan doen. Heel Sefanja, tot aan het gedeelte dat voor deze zondag op het leesrooster staat, is er vol van.

In het dagblad Trouw van 19 april 2019 schreef Peter-Arno Coppen in de rubriek ‘Taal’ dat het steeds moeilijker vol te houden is dat elke taaluiting één vaste betekenis heeft. Zo verbaas ik mij steeds erover dat de evangelisten in weinig woorden zo veel betekenis kunnen leggen. Wat op het eerste gezicht de weergave van een gebeurtenis is, zoals de doop van Jezus, blijkt bij close reading zo veel meer in te houden: herinnering, opdracht, belofte.

Matteüs en Lucas vertellen in hun eerste hoofdstukken hetzelfde verhaal met een verschillende cast en een verschillend decor. Ten opzichte van Lucas laat Matteüs de outsiders van verder komen: de magiërs in plaats van de herders. Maar de machthebber met zijn agenda van zelfhandhaving is juist dichterbij: Herodes in plaats van Augustus. De engelen van Matteüs doen vooral nawerk, terwijl ze bij Lucas voorwerk doen – ze kondigen niet aan wat er komt, maar leiden met hun boodschappen in banen wat scheef dreigt te lopen.

In Micha 1-5 richt de profeet zijn strafprofetie in het bijzonder tegen de valse profeten en tegen de leiders van het volk, de hooggeplaatsten. In Micha 6 en 7:1-7 wordt de profetie verbreed en richt de profeet zich tegen het volk. De zonde is zo algemeen geworden dat die de gehele maatschappij heeft aangetast. Er zijn geen rechtvaardigen meer onder de mensen.