Jezus heeft gehoord dat Johannes vermoord is. Hij ‘wijkt uit’ met een schip en wil alleen zijn. Het in het Grieks gebruikte woord anachooreoo heeft voor mij de klank van zich uit de voeten maken. De grond daaronder wordt Hem te warm. Hij voelt de hete adem van Herodes in zijn nek.
De prediking rond het Koninkrijk van de hemel roept in talrijke beelden op hoe dit Rijk samenhangt met de wereld en tijd waarin de toehoorders van het evangelie leven. Inzicht in dit Koninkrijk vraagt om een luisterbereid hart en onderscheidingsvermogen, wat meteen ook de link is tussen evangelie en eerste lezing.
Achter je bureau bereid je je voor op de dienst van zondag. Je leest de selectie van de teksten die ‘ons’ gegeven zijn. Eerst Jesaja met ‘de wateren, de hemelen, het stof van de aarde, de bergen, de heuvelen in balans’ (40:1). Hij ziet evenwicht en overwicht om verbluft stil te staan bij Gods niet te meten of te peilen, volstrekt uitzonderlijke verhevenheid en almacht. Naast God zijn de volkeren als een druppel die aan de rand van een emmer is blijven hangen. De Libanon komt brandstof tekort, wil je God eren met een passend brandoffer.
Het aan de lezing van deze zondag voorafgaande hoofdstuk 12 ging over Jezus als de trouwe knecht des Heren (Matteüs 12:18-21). In vers 22-37 kwam de tegenwerking tegen Hem aan de orde. De schriftgeleerden en farizeeën wilden een teken (38-45) en zijn eigen familie getuigde van onbegrip (46-50). In het laatste vers (50) heeft de hoop het overwicht – er zal zich een nieuwe kring vormen, een nieuwe familie: ‘Al wie doet de wil van mijn Vader die in de hemel is, die is mijn broeder en zuster en moeder.’
‘Juich, Sion – de koning van God is in aantocht,’ roept Zacharia. Zittend op een bescheiden rijdier draagt Hij gerechtigheid en zege, strijdwagens en paarden verjaagt Hij. Wereldwijd brengt Hij vrede. De psalm roept op tot lof aan God om zijn grote en goede daden – ook aan kleine en gebukte mensen (145:14-16). De apostel schrijft aan de Romeinen hoe mensen die zich toevertrouwen aan de Heer vrij zijn tot gerechtigheid, geen slaaf meer van de zonde. Leven, niet meer de dood is hun deel.
Rond Jezus scheiden zich de geesten: dat moet maar eens in alle duidelijkheid gezegd worden. Niks vrede – het zwaard en tweedracht. Breuk tussen huisgenoten die elkaars vijanden worden: erger kan nauwelijks. Jeremia – hij gans anders – geeft een opmerkelijk advies aan wie gevankelijk naar Babel zijn afgevoerd: Zoek vrede voor uitgerekend die stad! In haar vrede zul je vrede vinden – huisgenoten zijn, bij wijze van spreken.
Vorige week, op de eerste zondag na Pinksteren, hoorden we het eerste deel van Matteüs’ uitzendingsrede; vandaag horen we het vervolg en volgende week het slot. Jezus zendt de twaalf apostelen uit om te prediken en het Koninkrijk der hemelen te verkondigen (10:7-8). Volgens de lezing van vandaag blijkt dat geen gemakkelijke opdracht. Jezus bereidt de apostelen voor op wat hen daarbij te wachten staat: geseling, de marteldood, haat en vervolging (10:17-18.22-23).
De prachtige, majesteitelijke Psalmen 100, die deze zondag op het rooster staat, roept de aarde op tot juichen, tot erkenning dat God een goede God is, trouw van eeuwigheid tot eeuwigheid, een herder die zijn schapen weidt. De psalm vormt een mooie achtergrond voor de Jesaja- en Matteüsteksten, waar lof en getuigenis, de goede herder en de zorg voor zijn schapen, zijn liefde en goedertierenheid tot in eeuwigheid eveneens op verschillende manieren aan de orde komen.
Bij de doop van een mens wordt de drie-ene Naam van God hardop over de dopeling uitgesproken. Zo heeft Jezus het gewild. In het Matteüsevangelie zijn het de laatste woorden die Hij tot zijn leerlingen richt (28:19). Een christen belijdt die God in wiens Naam hij of zij gedoopt mocht worden. Dat is de God van Israël, met die wonderlijk mooie Naam: ‘Ik zal er zijn’ (Hebr.: JHWH). De Enige openbaart zich als Vader, Zoon en Heilige Geest: God bóven ons, God vóór ons, God ín ons. Drie-in-Eén is Hij: onze Schepper, Verlosser én Vernieuwer.
