Recensie van deel 15 van het Verzameld werk van Miskotte. Dit deel bevat de teksten van cursusavonden en lezingen van Miskotte, vlak voor, tijdens en net na de Tweede Wereldoorlog.

Het verhaal van Jakob en zijn droom gaat over een inspirerende plaats: Beth-El. De Jakobsladder is het beeld geworden van een bijzondere Godservaring. In deze Handreiking biedt theoloog en Herademing-redacteur Neely Kok vragen en overwegingen aan om de tekst nader te beschouwen.

Recensie van Al-Ghazali, Verlost van onzin, autobiografie. Mohammed Al-Ghazali (1058-1111) was een van de belangrijkste figuren in de geschiedenis van de islamitische geloofsbeleving.

Middeleeuwse vrouwelijke mystici werden tot spreken geroepen door een stem uit de hemel, die hen opriep de goddelijke boodschap kenbaar te maken. Daardoor werd hun vermeende vrouwelijke zwakheid – die hen het zwijgen oplegde – omgebogen tot kracht. Hildegard van Bingen zwijgt niet langer, maar maakt haar visioenen openbaar.

Om het ene woord, het Woord waarnaar de mens verlangt, te kunnen spreken, moet de mens zwijgen. Pas als de ziel stil is, kan het Woord, dat Christus zelf is, gezegd worden. Het zuiverste zelf van de mens spreekt zich uit als weerspiegeling van Gods aanwezigheid.

Het komt in de Bijbel vaker voor dat God spreekt, dan dat Hij zwijgt. God roept mensen of spreekt via hen. Ook klinkt zijn stem in natuurverschijnselen. Vooral in de Psalmen spreekt of zwijgt God. Mensen ervaren dat Hij zwijgt als hij niet antwoordt op hun vragen. Hij lijkt dan niet te luisteren. Maar ook als God zwijgt, kun je stellen dat Hij spreekt. Er is meer tussen woorden en stilte.

Een uitnodiging om stil te zijn, te zwijgen, aan de hand van teksten en vragen. In deze Handreiking met werkvragen staat dit motto centraal: laat je mond stil zijn, dan spreekt je hart, laat je hart stil zijn, dan spreekt God.

Door samen in stilte ontvankelijk te zijn voor de stem van God proberen quakers Gods wil gewaar te worden. Dat doen ze niet alleen tijdens bezinningssamenkomsten, maar ook bij vergaderingen. Beide worden ‘eredienst’ genoemd. De aanwezigen maken door de overgave aan God een transitie door. Tijdens de vergadering hebben ze in feite samen de leiding en laten ze zich omvormen, tot er een gezamenlijk besluit ontstaat.

De meeste liederen van Hildegard van Bingen zijn opgenomen in de Symfonie van de harmonie van hemelse openbaringen. Met deze titel geeft Hildegard aan dat ze in haar visioenen zowel Gods woord ervoer als muziek in allerlei toonaarden. Is er in haar visioenentrilogie Liber Scivias sprake van symfonie en harmonie en in hoeverre speelt spiritualiteit daarbij een rol?