In De Arkgemeenschap ontmoette psycholoog, theoloog en hoogleraar Henri Nouwen de gehandicapte Adam. Dankzij de zorg voor hem kreeg Nouwen het thuis waarnaar hij zo verlangde: “Niet alleen een thuis samen met aardige mensen, maar een thuis ook in mijn eigen lichaam, in het lichaam van de gemeenschap, het lichaam dat de Kerk is, en ook in het lichaam dat God is.”

De adem is een Godsgeschenk en God kan je genezend aanraken – of zelfs je lichaam heftig beroeren. Bij mystici is het lichaam belangrijk, onder meer als voertuig voor de eenwording met God. Bijbelteksten en ervaringen van Beatrijs van Nazareth en Theresia van Avila bieden in deze handreiking opstapjes om zelf te ontdekken hoe het is om God te voelen.

In de Middeleeuwen danste men in en rond de kerk – ook al mocht dat niet van hogerhand. De dans was symbool voor de hemelse heerlijkheid en tegelijk tekenend voor het vieren van gemeenschap tussen aardse mensen. Kerkgangers zijn inmiddels minder spontaan geworden, verlegener. Maar waar wél in de kerk gedanst wordt, is dat een intense, meditatieve of blije gebeurtenis. Een pleidooi: ‘Haal de kerkbanken eruit!’

De Indiase cultuur kent een dubbele houding ten opzichte van het lichaam en lichamelijk-heid. Enerzijds is het lichaam onrein en onbetrouwbaar, het wordt ziek, het vergaat en veroudert. Anderzijds is het de tempel waarin het leven wordt gevierd, waarin het goddelijke woont, waarbinnen de mens perfectie en verlichting kan bereiken.

De kerkvader Augustinus was als bisschop verantwoordelijk voor de geloofsvorming in zijn kerk. Wie christen wilde worden, moest studeren, God leren liefhebben en uiteindelijk bekeerd worden door de doop. De rituelen—de sacramenten—die de leerling onderging, hadden een lijfelijk karakter: proeven, voelen, naakt het doopwater ingaan. Als de gelovigen vervolgens mogen deelnemen aan de eucharistie—eten en drinken—worden zij meer en meer lichaam van Christus.

Kunnen mensen door te dansen hun lichaam als heilig ervaren? Het genieten van vitale bewegingen kan leiden tot een dergelijke beleving. De omstandigheden zijn van belang: is de juiste ruimte gecreëerd? Ben je actief en tegelijk ontvankelijk? Verder is het: wachten. Wachten op ‘de Adem Gods die waait waarheen zij wil’. Holy Swing, zo heette […]

Het lichaam is heilig, lees de Psalmen en zelfs de grondwet er maar op na. Dat verplicht anderen en onszelf om er zorgvuldig en liefdevol mee om te gaan.Het lichaam heiligen is een kunst. Het betekent: ook ervan houden als het ziek is of als het er niet zo uitziet als we zouden willen. Het […]

Paulus gebruikt vaak het lichaam als beeld, op een positieve manier. Zo blijkt uit de ‘biografie van Paulus’ van Tom Wright. Moet dat nu, uitgerekend in een themanummer over de heilige ruimte van het lichaam, een bespreking van Paulus? Die was toch een vrouwenhater? Een moeilijke man, een redeneerder die vooral in zijn hoofd zat, […]

Rond Kerstmis vorig jaar ontving ik een bericht van de zorgmentoren van zuster Margareth. Of ik wilde langskomen in het ziekenhuis te Zeist – een vraag die werd ingegeven door haar slechter wordende gezondheid. Ze had niet lang meer te leven, deze lieve vrouw die meer dan twaalf jaar de priorin was van de kanunnikessen […]