In Nehemia 9:5 roepen Levieten, nadat het volk Israël uit het boek van de wet van JHWH hun God is voorgelezen, het volk op om te staan en JHWHte zegenen. Een lang zegengebed volgt (9:6vv). Onduidelijk is echter waar dat waar eindigt. In 9:37 met de woorden: ‘Daarom zijn wij in grote benauwheid’ (NBG’51)? Of moet daar toch in elk geval 10:1[1] nog bij gerekend worden: ‘Op grond van dit alles sluiten wij een vast verbond en stellen het op schrift, en onze oversten, onze Levieten, onze priesters zetten hun zegel eronder’ (NBG’51)? De wij-groep van het gebed houdt namelijk niet op met spreken.

In de aanloop naar de Amerikaanse verkiezingen op 3 november jongstleden, en de dagen daarna, heb ik mij geschaamd christen te zijn. Nadat in 2016 de overgrote meerderheid van (protestantse) evangelicals Donald Trump toegang had verschaft tot het Witte Huis, probeerden ze dat in 2020 opnieuw.

Over de missionaire roeping van predikanten Hij was begin veertig, een goed opgeleide, wat sceptische zoeker. Via zijn vriendin was hij bij ons terecht gekomen en deed mee aan een cursus. Zo nu en dan kwam hij ook in een dienst. Hij had geen enkele achtergrond in enig geloof en wist weinig van kerkelijke zaken. […]

Het navolgingsmotief in Augustinus’ sermones de sanctis Inleiding Onlangs glipte ik weg bij een congres in Rome voor een excursie naar de Catacombe di Priscilla – een van de oudste catacombecomplexen in Rome, onder het benedictijnerklooster aan de Via Salaria. Met een stuk of zes anderen dwaalde ik langs honderden, misschien wel duizenden graven, waarvan de meeste in hun […]

Het theologische thema van de navolging kan bij uitstek worden belicht aan de hand van de persoon en het werk van Albert Schweitzer. Schweitzer publiceerde als theoloog belangrijke werken over het onderzoek naar de historische Jezus en de mystiek van de apostel Paulus. Hij verlegde zijn aandacht daarna allengs naar de ethiek en werd vervolgens tropenarts in Lambarene. Daarmee praktiseerde […]

Samenvatting van dit artikel In zijn korte schets van de zelf-ontplooiingsboodschap zoals die in damesbladen is terug te vinden wijst Herman Paul onder andere op de kapitalistische subtekst dat zelfontplooiing geld kost en identiteit kan worden gekocht: ‘I am what I buy.’ Deze commerciële component wordt niet zelden negatief geduid, en roept zeker met betrekking tot religie weerstand op. Wordt […]

Ter voorbereiding op het najaarssymposium van het college van bijzonder hoogleraren over het thema Navolging: Worden als Christus Het symposium is gehouden op 14 november 2014 in Groningen. Met het thema van de navolging sluit het college van bijzonder hoogleraren aan bij het thema van vorig jaar: zelfontplooiing. De doordenking van dat thema riep de vraag […]

Navolging, eschatologische existentie en kerk Een groot deel van dit artikel is gebaseerd op een referaat dat ik hield in antwoord op een lezing van N.T. Wright bij zijn bezoek aan Groningen op 28 en 29 oktober 2014. Ik dank mijn vrouw Lucie van ’t Slot-Wierenga voor het vertalen van mijn Engelse tekst. Eschatologische Existenz […]

Een specifieke, christelijke levensstijl was het ‘handelsmerk’ van de eerste christenen. Deze is telkens te zien bij jonge christelijke kerken, nu bijvoorbeeld in . In de geschiedenis van het Westen ontstond uiteindelijk iets als een ‘ cultuurchristendom’, waarin het onderscheid tussen gelovig en niet-gelovig vervaagde, in moraal en ook in stijl. Een specifiek door het […]