De vredegroet in het spanningsveld van theologie en praktijk Middenin de gemiddelde avondmaals- of eucharistieviering gebeurt er iets bijzonders: de kerkgangers wenden zich naar elkaar toe, geven elkaar een hand en zeggen tegen elkaar: ‘de vrede van Christus!’ Het beeld zal van plek tot plek verschillen, maar deze ‘vredegroet’ is een belangrijk onderdeel van de […]
Een internationaal-oecumenische insteek Enkele jaren geleden koos de Raad van Kerken in Nederland voor een nieuwe insteek in het oecumenisch gesprek over de maaltijd des Heren. In de eerste decennia van de moderne oecumenische beweging had de theologische dialoog over de oude leergeschillen centraal gestaan, later werd voor een invalshoek vanuit de liturgie gekozen, en […]
In een van de allereerste monografieën over de christelijke doop gebruikt Tertullianus een prachtige metafoor: ‘Wij worden, als kleine vissen naar het voorbeeld van onze grote Ichtus Jezus Christus, in het water geboren, en wij kunnen slechts het leven behouden wanneer wij in het water blijven.’ Sed nos pisciculi secundum ’Iχϕυν nostrum Iesum Christum in […]
Theologie en ontwikkeling van de doop in de Vroege Kerk Er is een tijd geweest, dat in de breedte van de kerk bijbelvastheid als een deugd werd beschouwd, en men (vooral protestantse) christenen niet alleen kon herkennen aan hun levenswijze, maar ook aan hun manier van spreken. Bij verjaardagen waren er als regel meer vrijwilligers […]
Dit themanummer van Kerk en Theologie zou zo niet bedacht en gemaakt zijn, als er niet al wat langere tijd sprake was van een herleefde discussie over de doop. Die hangt op haar beurt weer nauw samen met veranderingen in de kerkelijke praktijk rond de doop. In deze bijdrage wil ik dieper ingaan op de […]
In dit artikel onderzoek ik de samenhang tussen de kinderdoop en het corpus christianum. Met dit laatste begrip wordt de voorstelling van een eenheid van kerk en staat, van geestelijke en wereldlijke heerschappij bedoeld. In de middeleeuwen Overigens komt de term corpus christianum in de middeleeuwse bronnen niet voor. Hij stamt van K. Rieker, die […]
Een praktisch-theologische verkenning Met de doop als lijfelijke verbinding van de eigen naam (identiteit) en de Naam van de drie-enige God (Identiteit) wordt de dopeling ‘bediend’ met alle aspecten van heil: leren, belijden, water, geest, roeping tot nieuw (geestelijk) leven in navolging van Christus Jezus, maaltijd van de Heer. Daarom kan de doop vanuit vele […]
De eunuch zei: ’Kijk, water! Wat belet mij gedoopt te worden?’ (Handelingen 8:36) Opvallend, dat de eunuch, die nog maar kort daarvoor in Jeruzalem te horen had gekregen dat hij als gecastreerd persoon niet welkom was in de tempel, deze vraag stelt. Kennelijk had hij in de betrekkelijk korte conversatie met Filippus al begrepen dat […]
Een antropologische kijk op dooprituelen. Dit artikel is een bewerking van mijn artikel ‘From Sprinkling to Immersion: Conversion and Baptism in Dutch Evangelicalism’, in: Ethnos 76, 2012, 469-488. Tijdens mijn onderzoek Dit was een promotieonderzoek naar de betekenis van bekering in nieuwe evangelicale kerken in Nederland: zie M. Klaver, This is my Desire. A Semiotic […]
