Al sinds de Reformatie willen protestanten hun geloof en geloofsleer baseren op de Schrift, zelfs op de Schrift alleen: Sola Scriptura. Dit betekent niet dat zij van de getuigenissen en ontwikkelingen van na het ontstaan van de Schrift volkomen afkerig zijn. Oudkerkelijke credo’s zoals de Apostolische Geloofsbelijdenis en de Geloofsbelijdenis van Nicea en Constantinopel zijn […]
‘Dit is de geschiedenis van Noach en zijn nakomelingen. Noach … had drie zonen: Sem, Cham en Jafet.’(Genesis 6,9v) Deze zomer heb ik het laatste boek van de Zuid-Afrikaanse schrijfster Antjie Krog, Begging to Be Black (2009), herlezen, in de Nederlandse vertaling van Robert Dorsman, Niets liever dan zwart (2010). Verder heb ik deze zomer, […]
Esoterica in de moderne populaire cultuur Esoterische literatuur is wijd verspreid. Wie een willekeurige boekenwinkel inloopt, ziet kasten vol boeken gewijd aan wicca, horoscopen, helderziendheid, chakra’s, mandala’s, intuïtief weten, enzovoorts. Op internet is het aanbod nog groter. Toch stopt de invloed van de esoterica niet bij de ‘zweefmolenliteratuur’ (Kluun, God is Gek, 2009), ze is […]
“EnlightenNext is toegewijd aan het katalyseren van evolutie in bewustzijn en cultuur. We streven ernaar in het opkomende veld van integrale en evolutionaire spiritualiteit leiders en voorbeelden te zijn, nieuwe wegen te vinden en te staan voor het grootst mogelijke belang van spirituele verlichting in onze tijd. Door onze jaarlijkse geïntegreerde cyclus van programma’s en […]
Een systematisch-theologische bijdrage Inleiding In de verschillende artikelen in dit nummer van Kerk en Theologie wordt duidelijk gemaakt hoe wijd verbreid het esoterisch christendom is. Historisch hebben we te maken met een lange traditie die globaal kan worden onderverdeeld in een hermetische stroming tegenover een meer gnostisch-dualistische. Het is met name die hermetische traditie die […]
De aanwezigheid van de esoterie binnen de kerken Een recent voorbeeld. In oktober 2009 werd er een studiedag belegd voor gemeenteleden die sterk geïnteresseerd waren in de protestantse theologie. Voor een dergelijk grote bijeenkomst wordt altijd een boekentafel klaargemaakt, en deze was ook dit jaar voorzien van zeer veel relevante literatuur. Na afloop sprak een […]
In 2009 was het dertig jaar geleden dat het boek The Gnostic Gospels van Elaine Pagels uitkwam. Elaine Pagels, The Gnostic Gospels, New York 1979. Dit moment werd met een symposium gevierd tijdens de Annual Meeting van de Society of Biblical Literature in New Orleans. Destijds behoorde het tot één van de eerste toegankelijke inleidingen […]
Er zijn vele vormen van esoterie. Het is daarom behulpzaam dat Kranenborg in zijn artikel een aantal gemeenschappelijke kenmerken van esoterie noemt. Er is zoiets als een esoterisch profiel. Daarbinnen is sprake van min of meer christelijke vormen van esoterie. Dit is bijvoorbeeld nogal uitgesproken het geval bij Rudolf Steiner en veel minder uitgesproken bij […]
In het midden van de negentiende eeuw vieren het rationalisme en het materialisme hun triomfen met bijvoorbeeld Darwin en Karl Marx. De historisch-kritische bijbelexegese ontstaat met godsdienstwetenschappers als David Friedrich Straus (1808-1874) en Ernst Renan (1823-1892). Zij beogen een historisch Jezusbeeld te ontwikkelen. Van meet af aan is er kritiek op deze historische benadering van […]
