Reflecties over de theologische ambiguïteit van natuurwetenschappelijke theorieën 1. Inleiding De evolutietheorie is sinds de lancering van ideeën theologisch omstreden geweest. Dit lijkt veel minder het geval bij de kosmologische oerknaltheorie. Anders dan bij de biologische evolutietheorie lijkt de oerknaltheorie bij gelovigen betrekkelijk weinig weerstand op te roepen. Toch is dat aan de hoeveelheid literatuur […]
Het gebeurt niet vaak dat een antiek document dat meestal een stiefkind van de wetenschap is geweest, plotseling wordt overladen met belangstelling. Toch gebeurde dat in de laatste twee jaar onverwacht met een tot voor kort bepaald niet erg bekend en populair werk van de kerkvader Eusebius, de bisschop van , namelijk zijn Onomastikon. In […]
De relevantie van Augustinus voor de hedendaagse theologie 1. Inleiding Er is waarschijnlijk geen periode in de geschiedenis van het christendom waarin de studie van Augustinus niet op één of andere manier bloeide – na diens leven uiteraard. Men hoeft slechts te denken aan de Middeleeuwen en de Reformatie, maar onderzoek toont ook aan dat […]
De polariteit tussen ‘Israël’ en ‘Kanaan’ opnieuw bekeken Inleiding We kunnen ons iets voorstellen bij mechanismen die een rol spelen wanneer een bepaalde beweging of groepering zich vanuit een (bedreigde) minderheidspositie ontwikkelt naar een meerderheidspositie. Het beeld dat van ‘de ander’ wordt gemaakt, is dan niet altijd even waarheidsgetrouw. Het is theologen niet vreemd om […]
Inleiding ‘Ze moeten zich maar aanpassen.’ Dat lijkt op dit moment de overheersende publieke opinie over integratie van migranten. Hier wordt uitgegaan van een dominante meerderheid, ‘wij’, en een ondergeschikte minderheid, ‘zij’. Dergelijke tweedelingen brengen het gevaar van stereotypering met zich mee en bevatten vaak een impliciete waardering, een vooroordeel: ‘Stereotypes (…) are defined as […]
…het rattennest ende den dreckwaghenvan alle ketterijen… stond er gekleurd op. De classis was er, zo bleek uit de acta van 1619, van overtuigd dat uit de stad weinig goeds kon komen. A.Th. van Deursen, Bavianen en slijkgeuzen: Kerk en kerkvolk ten tijde van Maurits en Oldenbamevelt, Franeker 1991, 53. Ook de magistraat van meende […]
Inleiding Wie enigszins op de hoogte is van de theorieën omtrent de wording van de Pentateuch, weet dat deze niet in één keer uit de hemel is komen vallen, maar dat er eeuwenlang door verschillende auteurs of groepen van auteurs aan is gewerkt. Over de vraag welke dat geweest zijn en in welke volgorde ze […]
De discussie over autonome moraal scherpgesteld 1. Inleiding In zijn gevangenisbrieven (1943-1945) aan Eberhard Bethge heeft Dietrich Bonhoeffer het verschillende keren over thema’s als ‘leven zonder religie’ en de zoektocht naar een ‘religieloos christendom’. We baseren ons op de brieven van 30 april, 5 mei, 8, 27 juni, 16, 18 en 21 juli D. Bonhoeffer, […]
Over de paradigmatische verschuiving van oraliteit naar tekstualiteit Inleiding Boeken, brieven, wetteksten, belastingpapieren, bibliotheken en internet. De filosofen zeggen ons dat we intertekstuele mensen zijn. In die alomtegenwoordige intertekstualiteit bedrijven we de theologie. De middeleeuwse theoloog daarentegen behoort in zijn tijd tot een zeer beperkte geletterde elite. De gewone middeleeuwse leek moet het in de […]
