Wanneer men spreekt over ‘diversiteit’ in verband met het Nieuwe Testament, heeft dit meestal betrekking op verscheidenheid in het vroege christendom. Daarbij komt het dan dikwijls tot een heftig debat, dat wetenschappelijke en existentiële gevoeligheden aan het licht brengt, wat vanuit hermeneutisch oog- punt productief kan zijn. Een andere diversiteit wordt minder vaak voor het […]

In deze bijdrage staat de omgang met de naderende dood centraal. De dood is een terminale ervaring waarin het leven en daarmee ons zelfbewustzijn en onze sociale identiteit een onherroepelijk einde kent. Deze grens aan het leven vertegenwoordigt een kernthema in de geschiedenis van de theologie en is tegelijkertijd een existentieel gegeven. Juist in de […]

Er klinkt orgelspel. Psalm 23 wordt gedeeltelijk ten gehore gebracht: ‘De Heer is mijn Herder!’ Er wordt meegezongen door een aantal familieleden en door de leden van de protestantse gemeente. We zijn met een kleine groep mensen aanwezig om afscheid te nemen van Anna. Een vrouw op leeftijd, die na een lang ziekbed rustig is […]

Het zwaartepunt van het christendom is verschoven van het Westen naar het Zuiden. Deze uitspraak heeft inmiddels in de missiologie de status van een cliché bereikt. Het invloedrijke boek van Philip Jenkins, The Next Christendom, heeft bijgedragen aan de bekendheid van deze bewering. Minder aandacht is er geweest voor de betekenis van het woord zwaartepunt […]

Muziek als onderdeel van het crematieritueel ‘werkt’: zij kan helpen onze emoties te kanaliseren, er uitdrukking aan geven of zelfs onze emotionele gesteldheid beïnvloeden. Muziek kan de gesproken woorden versterken, stilte oproepen of een handeling ondersteunen. De werking van muziek kan echter ook tegendraads zijn en het crematieritueel verstoren. Dit bleek toen ik enige tijd […]

De Judese koning Hizkia is vooral bekend om twee zaken: het mirakel van de zonnewijzer en de opsluiting ‘als een vogel in een kooi’. In 2 Koningen 20:1– 11 vraagt de koning aan de profeet Jesaja om een teken ter bevestiging van diens heilsorakel bij zijn ziekte. Als teken van de komende genezing laat God […]

‘Zoeken naar troost heeft alles met spiritualiteit te maken. Dat blijkt in de meeste culturen daarin dat men het begeleiden van stervenden, het verzorgen van het dode lichaam, de uitvaart en de begrafenis beschouwt als een bron van vroomheid’, aldus de Nijmeegse spiritualiteitsonderzoeker Kees Waaijman. Vanuit antropologisch onderzoek weten we dat het hierbij om een […]

Bij het Boekencentrum is de Theologie van het Oude Testament on der redactie van Hendrik Koorevaar en Mart-Jan Paul verschenen. Dit boek is een gezamenlijke poging van een aantal medewerkers en afgestudeerden van de Evangelische Theologische Faculteit Leuven om de hoofdlijnen van het Oude Testament opnieuw voor het Nederlandse taalgebied onder woorden te brengen. Het […]

De 19-jarige Nanna Birk Larsen is op gruwelijke wijze vermoord. Haar ouders gaan op gesprek bij de dominee om de rouwdienst voor te bereiden. De dominee belooft dat hij in zijn toespraak over Nanna zal praten ‘zoals jullie haar herinneren’. In de beelden die deze scène omgeven, wordt de verwijdering zichtbaar tussen het intense verdriet […]