Agnes (72 jaar) maakt zich zorgen over de toekomst. Ze is niet zo bezig met haar eigen toekomst, al hoopt ze nog lange tijd gezond te blijven. Ze vraagt zich vooral af of er ooit oplossingen komen voor de crisissen in de wereld en in ons land. ‘Er is zoveel nood, ver weg en dichtbij. Oorlogen, zoveel mensen op de vlucht, het klimaat, armoede en honger… Het lijkt wel alsof de problemen zich steeds verder opstapelen.’
Katja Tolstoj was vorig jaar de Theoloog des Vaderlands en hield toen ook haar oratie als hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Dit interview is van toen, maar – bij alles wat vandaag in de wereld gebeurt – nog zo actueel…
De boeren in ons land zijn volop in the picture. En anders wel de vlaggen langs hun akkers of weilanden. Tal van problemen – crises, zeggen we vandaag – komen op hun bedrijven samen. Boeren maken ook deel uit van onze kerken en gemeenten, hun problemen raken ons allemaal. Hier wordt e.e.a. uitgerafeld, én krijgen we aanwijzingen voor ‘hoe verder?’…
‘Vindt u dat anderen te veel verdienen? Weet u wat het gemiddelde inkomen in Soedan is? Vindt u het onterecht dat sommige mensen een bonus van anderhalf miljoen euro ontvangen? Vindt u het oneerlijk dat er mensen zijn die op een vuilnisbelt leven?’
Bij de koffie na de kerkdienst blijken ze de dienst heel verschillend beleefd te hebben. Sander is blij met de ‘groene dienst’, waarin de relatie gelegd werd tussen geloof in God en zorg voor de schepping. Het zette hem aan het nadenken over zijn eigen keuzes. Hij is blij dat de kerk daarin stelling neemt. ‘We zijn toch geen “polder-kerk”’, zegt Sander, ‘waar alles maar kan en mag. Soms is iets gewoon goed of fout. En ja, dat vraagt soms om radicale keuzes.’ Carmen vindt dat de predikant veel te ver ging, toen hij betoogde dat Jezus navolgen ook betekende dat je nadacht over het al dan niet door laten gaan van je vliegvakantie.
In het gewone dagelijkse leven kunnen we elkaar soms behoorlijk onder druk zetten. We willen gelijk hebben of iets van iemand gedaan krijgen. Vaak hebben we zelf niet door dat we de ander te weinig ruimte geven. Hoe kunnen we overheersend gedrag voorkomen en veranderen?
Elk jaar weer herdenken we op 4 mei het einde van de Tweede Wereldoorlog en vieren we op 5 mei onze vrijheid. De laatste jaren betrap ik me op de gedachte dat we alles nu wel weten over die oorlog, die inmiddels tachtig jaar geleden begon en die uiteindelijk maar vijf jaar duurde. Er zijn zoveel boeken geschreven, films vertoond, verhalen verteld. Ook de laatste overlevenden zijn bijna ‘de mensen van voorbij’. Kan een nieuw boek nog iets toevoegen? En zo ja, wát voegt het dan toe?
In Groningen is nóg een ramp gaande, al decennia. Hoe hebben daar de kerken gereageerd? Wat kan ‘de kerk’ betekenen voor de mensen die er zo moedeloos van worden? En wat kunnen anderen weer leren van de situatie daar? Op 12 augustus 2012 beefde de aarde in het gebied rond Huizinge, een dorpje in Groningen. De beelden van deze aardbeving kwamen in het nieuws. We zagen via een beveiligingscamera in een supermarkt in het nabijgelegen Middelstum hoe de producten uit de rekken naar beneden kwamen.
In zijn uitleidend artikel zoekt Sake Stoppels naar waar de verschillende auteurs – hopelijk gezamenlijk? – uitkomen. Via Herman Paul en zijn Shoppen in advent legt hij de vraag op tafel ‘of we nog iets met Augustinus kunnen of dat de bordjes definitief zijn verhangen?’… Dr. S. Stoppels is lector Theologie aan de Christelijke Hogeschool […]
