In samenlevingen en gemeenschappen op weg naar een betere toekomst, is het goede vaak de vijand van het betere. Waarom verder trekken als het nu prima gaat? Als veranderingen zich onontkoombaar aandienen en onzekerheid zich opdringt, is de impuls nog sterker: Laten we terugkeren naar hoe het was! Vroeger was toch alles beter? Numeri 11 biedt een verrassend perspectief op dat universele fenomeen.

Wie de Bijbel leest met het oog op de verhaallijnen, ontgaan soms details die op het eerste oog niet relevant lijken voor het grote geheel. Anderzijds, wie een perikoop nader bestudeert en onderwerpt aan een exegese, kan door vondsten worden verleid die perikoop op basis van details uit te roepen tot een sleutelpassage, een scharniermoment, een keerpunt in een verhaal.

U ontvangt per post een pakje thuis en daarop staat: breekbaar/fragile. Die aanduiding leidt ertoe dat u het pakje voorzichtig uit zult pakken. Het label, of als u wilt, het etiket met informatie zet u op dat spoor.

Het verhaal over de opstand van Korach (Numeri 16–17) volgt kort op de poging het land in te komen (Numeri 14). De mensen zijn moedeloos door de verschrikkelijke verhalen van de twaalf verspieders, ze morren tegen Mozes en beseffen dat ze nog veertig jaar in de woestijn moeten verblijven – terwijl ze zó dichtbij waren.

Je moet er niet aan denken: in één klap (nee, twee) wordt je alles uit handen geslagen waarvoor je geleefd hebt. Mozes mag het land van belofte niet in. Waren ze op elkaar uitgekeken?

Hoe leest men in het vroegchristelijk Syrië het boek Numeri? De Didascalia Apostolorum houdt de lezers het verhaal van Korach, Datan en Abiram voor als een actuele waarschuwing tegen scheurmakers.

Kort samengevat komt het verhaal van de verspieders in Numeri 13 en 14 hier op neer: veertig dagen onderzoek levert veertig jaar vertraging op. Veertig dagen hebben de pioniers van Israël nodig om te bekijken of het land Kanaän, aan de kust van de Middellandse Zee, geschikt is om hun volk op te nemen. Maar omdat hun rapportage tegenstrijdig is en tot verwarring leidt, blijft het volk verbijsterd achter in de woestijn, veertig jaar.

Het boek Numeri laat zich lezen als een boek voor na de ballingschap. Aan de ene kant biedt het een utopie, een hoopvol perspectief voor de opbouw van de gemeenschap na de crisis. Aan de andere kant is het een ‘boetespiegel’, een profetische oproep om niet in de oude fouten te vervallen, nu men na de ballingschap opnieuw begint.