Door de expansie van het Assyrische Rijk verliezen Israël en Juda hun politieke zelfstandigheid. Voor de profeten van Israël is dit het gevolg van ongehoorzaamheid aan God. In dit artikel wordt de geschiedenis van de relatie tussen Assyrië en Israël en Juda geschetst en wordt ingegaan op de vraag waarom de profeet Jona de ondergang van Nineve wenst. Verder wordt stilgestaan bij de betekenis van de stad Nineve voor de Assyrische cultuur.

Het begint als een gewoon profetenverhaal wanneer het woord van Jhwh tot Jona komt. Toch wordt Jona zelf nergens in dit verhaal een godsman of profeet genoemd. Jona is meer de karikatuur van een profeet. De eigenlijke profeet is de verteller van dit verhaal. Je zou het Jona-verhaal een literaire profetie kunnen noemen.

In een historisch overzicht vanaf de evangeliën tot in de derde eeuw, en tot in de catacomben van Rome, zien we hoe de vroege kerk Jona interpreteert en uiteindelijk kerstent.

Twee mensen, naast elkaar op de bank zittend, kijken naar een spannende, ja zelfs bloedstollende film op televisie. Op een zeer dramatisch moment barst een van de twee in tranen uit. Het werd hem of haar even te veel. Op dat moment troost de ander: ach joh, het is maar een film!

Het boek Jona is een intrigerend weefsel van tekstuele communicatielijnen. Niet alleen de verhaalpersonages communiceren onderling, ook de communicatie met de lezer van het Jonaboek voltrekt zich in de tekst. En al deze communicaties verlopen niet vanzelf. Er is veel aan de hand.

Jona 2 spoort niet. De tekst is onsamenhangend. In het eerste deel van deze bijdrage gaan we op zoek naar de manieren waarop lezers proberen de tekst weer in het spoor te krijgen. I

De vis is ook aan joodse kant een bron van inspiratie geweest. In de midrasjim zijn maar liefst drie vissen aanwezig, dé vis, een vrouwelijke vis en Leviathan. We vertellen eerst het verhaal zoals het verteld wordt in The Legends of the Jews van Louis Ginzberg en gaan daarna in op de achtergrond van deze narratieve associaties.

De grens tussen Iran en Israël loopt dwars door Michal Elia Kamal, Israëlische zangeres van Joods-Iraanse ouders. De grens tussen oost en west loopt dwars door het trio dat Michal vormt samen met haar Franse partner en gitarist Julien Demarque, en haar Turkse vriend Metehan Çifçi, meester op de santoer.

Het vers dat de aanleiding vormde om dit jubileumnummer aan Abraham te wijden (Johannes 8,57), komt relatief weinig voor in de geschriften van de kerkvaders. Belangrijker voor hen is het vers dat eraan voorafgaat: ‘Uw vader Abraham heeft zich erop verheugd mijn dag te zien en hij heeft die gezien en zich verblijd’ (NBG 1951).