Hoe de vier kortste nieuwtestamentische brieven in de canon terechtkwamen Wat doen de korte tekstjes die in deze aflevering centraal staan (Filemon, Judas en 2 en 3 Johannes) eigenlijk in het Nieuwe Testament? Waarom werden ze geselecteerd terwijl langere teksten met een stevigere inhoud buiten de Bijbel bleven? Wie bepaalde dat? En waarom? Matthijs den […]
De spanning in de gemeente(n) die door Judas zijn aangeschreven, moet erg groot zijn geweest. Hij wilde, zo lezen we in vers 3, aanvankelijk schrijven over redding, maar hij heeft het over goddelozen (4.15) en daarbij trekt hij een bijzonder laadje open, dat van hel en verdoemenis. Hij gebruikt (in de Nieuwe Bijbelvertaling) woorden als […]
Het Nieuwe Testament bestaat grotendeels uit brieven. Wat het interpreteren van deze teksten lastig maakt, is dat we geen toegang hebben tot de volledige briefwisseling. Alleen de brieven van Paulus zijn bewaard gebleven. Daarin verwijst hij soms naar brieven die hij ontvangen heeft, maar geen van die brieven bestaan vandaag de dag nog. We zijn […]
De brieven in het Nieuwe Testament weerspiegelen in allerlei opzichten de praktijk van het sturen van brieven in de eerste eeuw. Hoe zagen brieven er eigenlijk uit in de oudheid? Wie schreven brieven en hoe werden ze overgebracht? In deze bijdrage staat de praktijk van het schrijven van brieven centraal zoals die bekend geweest zal […]
Pleidooi voor een nieuwe relatie In het Nieuwe Testament staat de brief aan Filemon als laatste in de reeks van brieven die op naam van Paulus staan. Dat is niet verwonderlijk, aangezien de volgorde van de brieven bepaald is door hun lengte, beginnend met de Romeinenbrief als langste en eindigend met Filemon als overduidelijk de […]
Brief 2 en 3 van johannes Gastvrijheid was een belangrijk concept in de antieke wereld en zeker ook voor de vroege christenen. Hotelketens bestonden nog niet en reizigers waren voor onderdak vaak afhankelijk van de bereidheid van anderen om hen welkom te heten. Veel meer dan vandaag de dag bestond er daarom de verwachting dat […]
Fabula en plot in 3 johannes Waar gaat het om in 3 Johannes: vier namen, twee brieven en één conflict? Wat hebben die met elkaar te maken? Waarom vertelt de Oudste aan Gajus wat er gebeurd is? Door een analyse van het verhaal achter en in de brief werpen we nieuw licht op deze beknopte […]
Een profetisch stemgeluid uit de apostolische kerk De brief van Judas had ooit de twijfelachtige eer te worden bestempeld als ‘het meest verwaarloosde boek’ en ‘het meest onbegrepen werk’ van het Nieuwe Testament. Dat komt niet alleen door de geringe omvang. Ook 2 en 3 Johannes zijn relatief klein, maar die twee brieven worden meestal […]
De schrijver van de brief van Judas verwijst naar het Boek der Wachters (1 Henoch 6 – 16). Hierdoor hadden sommige kerkvaders moeite het geschrift op te nemen in de canon van het Nieuwe Testament. De uiteindelijke opname van de brief van Judas betekende, paradoxaal genoeg, dat 1 Henoch nog enkele eeuwen een belangrijke rol […]
