Mijn kunstgeheugen bestaat zo goed als geheel uit kunstwerken van Europese en Noord-Amerikaanse kunstenaars. Dat realiseer ik me telkens weer wanneer er kunst buiten deze grenzen ter sprake komt in combinatie met de beleving van God en geloof wereldwijd. Toch ervaar ik dat kunst uit de ene cultuur kan raken aan een fenomeen uit een andere cultuur.

De Geredja Indjili Maluku (GIM) is als Molukse kerk in Nederland opgericht op 25 november 1952. Het is het historisch gevolg van de dekolonisatie van Nederlands-Indië en de proclamatie van de Republik Maluku Selatan, Republiek van de Zuid-Molukken, op 25 april 1950.

LEESWIJZER Dr. Polly Pattikayhatu heeft een belangwekkend artikel samengesteld over de historie van de Geredja Indjili Maluku (GIM), de Molukse Evangelische Kerk in Nederland, die hij beziet in het perspectief van de Molukse geloofshouding. Deze geloofshouding, ‘supu-no’o’e-repe’, is verweven met het gemeenschapsdenken met als kernbegrippen de trits: ontvangen-overdenkenantwoorden.

In dit nummer staat het 70-jarig bestaan van de Geredja Indjili Maluku (GIM), de Molukse Evangelische Kerk, centraal. Dit kerkgenootschap werd onder Molukkers in Nederland opgericht op 25 november 1952, ver weg van de Molukse eilanden, hun land van herkomst.

In 1955 zag ik het levenslicht. Mijn ouders werden in 1952 in de echt verbonden in het voormalig kamp Westerbork, onder Molukkers bekend als Kamp Schattenberg. Het huwelijk vond plaats bij het kerkgenootschap Classis Geredja Protestan Maluku di Belanda. Dit huwelijk werd ingezegend door ds. Samuel Metiary. In februari 2022 zouden mijn ouders zeventig jaar getrouwd zijn geweest, ware het niet dat mijn vader in 1998 en mijn moeder in 2017 zijn overleden.

Met de komst van Molukkers naar Nederland in 1951 reisde ook hun geloofsbeleving mee en Nederland binnen. Juist dat geloof is in al die jaren een baken van hoop en volharding gebleken. In de onzekerheid over hun toekomst hadden de Molukkers altijd hun geloofsovertuiging.

In dit tweeluik blikken ds. Otto Ruff en ds. Sjaak van ‘t Kruis ieder op hun wijze in een bijdrage over verzoenend spreken en samenwerken terugen vooruit. Deze predikanten, een van Molukse en een van Nederlandse zijde, werkten allebei als functionarissen in de Commissie Contact Molukse en Nederlandse Kerken. Binnen de Molukse setting wordt dit aangeduid als musjawarah: samen het gesprek aangaan totdat je er samen uitkomt.

In de context van zorgzaam met elkaar omgaan wil ik u, in grote stappen, meenemen op een reis die de Molukse gemeenschap in Nederland de afgelopen zeventig jaar heeft afgelegd. Een reis waarin een gemeenschap dacht dat haar verblijf hooguit zes maanden zou duren. Een reis die in 1951 begon met de overtocht van ex-KNILmilitairen en hun gezinnen, samen 12.500 in getal.

De elfde Algemene Vergadering van de Wereldraad van Kerken kwam in Karlsruhe in de eerste week van september 2022 samen onder het thema ‘De liefde van Christus zet de wereld in beweging richting verzoening en eenheid’. De vraag rijst dan op welke manier dit thema inspireert om te bidden en de mensen in Rusland en Oekraïne aan te spreken.