In Keulen staat de volledig functionerende parochiekerk Sankt Peter, waarvan tegelijkertijd het laatgotische kerkinterieur een lege ruimte van spiritualiteit is. Sankt Peter biedt namelijk plek voor de dialoog van geloof en liturgie met hedendaagse kunst en nieuwe muziek.

In de Iglesia Filipina Independiente (IFI) worden toekomstige priesters ook opgeleid in liturgisch theater. Diaken dr. Danilo Ito, ‘Deacon Danny’ zoals studenten hem noemen, geeft hier op het Filipijnse Aglipay Central Theological Seminary (ACTS) leiding aan. Hij brengt ervaring als theoloog, pedagoog en stand up comedian mee in zijn bijzondere onderwijs, dat vorm krijgt in de theatergroep ACTS Teatro.

Steeds meer kerken stellen hun deuren open, steeds meer koren verdiepen zich in de liturgische vormen en soms trekken de Anglicaanse Evensongs in Nederland inmiddels meer kerkgangers dan de kerkdiensten op zondagochtend. Hier vinden mensen elkaar, wars van protestantse en katholieke achtergronden of zelfs zonder kerkelijke achtergrond, in een verlangen naar verstilling en stilte, schoonheid, sacraliteit en transcendentie.

Het kerkelijk leven is nogal eens gericht op mensen die hun verstand kunnen inzetten om te geloven. En zo is het vaak ook georganiseerd. Maar wat als je dat niet kunt? Mag je dan ook meedoen in de kerk? En hoe dan?

Stephan Sanders (1961) verrijkte de taal met ‘God-schaamte’. De titel van het boek alleen al maakt nieuwsgierig. Ook legt de schrijver er meteen zijn kaarten mee op tafel: een openhartig boek over zijn tastende en groeiende geloof in God. Een Zuid-Afrikaanse vader en Nederlandse moeder en via ‘de nonnen’ (kindertehuis) in een liefdevol rooms-katholiek adoptief gezin opgegroeid. Zolang hij ‘iets praktisch’ kon ‘doen’ in de kerk voelde hij zich er thuis: zingen in kinderkoor, fluitspel. Secularisatie, de onstuimige jaren zeventig, met veel lawaai ‘uit de kast’ komen als homoseksueel: hij werd – mijn woorden – een evangelist van het ongeloof en seksuele vrijheid. Zo was dat vroeger.

Al vijfendertig jaar is er in de zomermaanden een dagelijks middaggebed in de Grote of St. Bavokerk in Haarlem. Soms zijn er twee bezoekers, soms vijftien. Altijd is er een organist en een liturg. De opzet is heel simpel: welkom, lezing, stilte, Taizé-lied, gebedsmoment met kaarsjes en intenties, Liedboeklied en zegen.

Stelling: ‘Liturgie leidt mensen naar het heilige en dat is alleen mogelijk als zij in taal en vorm aansluit bij de mensen van vandaag.’

Jaap Overeem en Bernd Wallet reageren hierop, ieder vanuit hun eigen context van liturgie en gemeenschap vieren, rondom Bijbel, lied en gebed.

De Anglicaanse bisschop David Gitari (1938-2013) heeft veel betekend voor de ontwikkeling van een contextuele Anglicaanse liturgie in Kenia. Een portret van een gedreven mens.

We leven in donkere tijden. De wereld wordt steeds donkerder. Alles lijkt buiten proporties, verloren, alles valt uit elkaar. Is er voor iedereen een plek onder de zon? Cláudio Carvalhães breekt een lans voor ‘theopoëzie’ die juist ontstaat ‘in de nacht’ en ingezet wordt als een strijdbaar lied van liturgie: om God te vinden in een wereld van ‘afgedankten’.