Het Hebreeuwse woord voor wijsheid is chokhmah (Gr.: sofia). Naar haar aard is wijsheid niet louter kennis of wetenschap, maar een werkwoord. Haar kunnen of weten is erop gericht om iets tot stand te brengen. Wijsheid vertalen als bekwaamheid of bedrevenheid kan daarom ook. In Spreuken 8 gaat de wijsheid dan ook vooraf aan het tot stand brengen der dingen. Nog vóór zijn werken schiep de Heer mij, zegt de Wijsheid (8:22).

Zondag Trinitatis
Bij Spreuken 8, 22-31 en Johannes 3, 1-16
Uit de bijbel
Zagen we in de vorige lezing nog dat Pasen en Pinksteren op één dag vallen, nu komen alle feesten bij elkaar in het gesprek dat Jezus voert met Nikodemus. En dat op de zondag Trinitatis, waarop we stil staan bij het sluitstuk van […]

Hildegard van Bingen gebruikte de cirkel als beeld voor de harmonie en de ordening van de schepping. De cirkel (vergelijk de mandala) is een heelheid waarin alles en iedereen een plaats heeft en die door God wordt omvat. Caritas (de verpersoonlijking van de goddelijke liefde) wordt tot uitdrukking gebracht in de cirkelende beweging van vrouwe Wijsheid.

Scheppingstheologie in Sirach 24 bij Meister Eckhart
Bijbellezen is interpreteren. Dat gold ook voor de middeleeuwse mysticus Meister Eckhart (ca. 1260 – ca. 1228). Hoe deed hij dat op zijn tijdsgebonden wijze en wat heeft hij ons er nog mee te zeggen? Hoe interpreteren wij zijn soms moeilijk te vatten woorden?
‘In het begin schiep God de […]

Schepping of evolutie? Dat is de vraag die in de westerse context onmiddellijk wordt opgeroepen, wanneer het thema ‘schepping’ aan de orde wordt gesteld. Het is niet de bedoeling om hier op die discussie in te gaan. Wel roept deze discussie de achterliggende vraag op, wat de Bijbel nu zelf te zeggen heeft over schepping. […]

Geloofstaal & cultuurtaal
‘Scheppen’ wordt in het Nederlands gebruikt om aan te geven dat iets nieuws tot stand wordt gebracht. Vaak staat het in een kunstzinnig verband: een beeldhouwwerk ‘scheppen’. In het woord ‘creatief (van Lat. creare = scheppen) is die betekenis bewaard gebleven. Het woord ‘schepping’ is ook een alternatief voor ‘natuur’ of ‘heelal’, zonder […]

Geloofstaal & cultuurtaal
De gevoelswaarde van de begrippen ‘wijs’ en ‘wijsheid’ is in cultuur- en geloofstaal ongeveer gelijk, al is in de cultuurtaal het woord ‘wijs’ veelal vervangen door ‘verstandig’. Het komt voor in vaste verbindingen als ‘(een commissie van) wijze mannen’ of in de (retorische) vraag ‘Wat is wijsheid?’
Het woordveld ‘dwaas’ is in de cultuur […]

Het feest van de Drie-eenheid roept vragen op. Hoe kun je drie Personen hebben en toch één God? Wie is nog geïnteresseerd in theologische speculaties of heilshistorische beschouwingen? Misschien moeten we wel een ander spoor inslaan. Zoals de geloofsbelijdenis van Athanasius (wie kent die nog?) eigenlijk pure poëzie is, zo kunnen we ook de teksten van vandaag lezen als poëzie. Wijsheid en woord, geest en licht: het zijn manieren om te spreken over hoe wij ons kunnen verhouden tot de Eeuwige.