Alles of niets

‘De wereld zou er zoveel mooier uitzien met een beetje meer liefde, een beetje meer gerechtigheid en een beetje meer vrede’, hoorde ik ooit in een preek. Ik denk zeker dat de woorden oprecht bedoeld waren en uit een ten diepste betrokken hart kwamen. En laten we wel zijn: de werkelijkheid waarin we leven is doordrenkt van rechteloosheid, lijden en tranen. Het kansloze, doodse leven waarin zoveel mensen in deze wereld gevangen zitten, is een schrijnend en meedogenloos teken dat Gods koninkrijk zich slecht weet te planten. Maar die woorden van ‘een beetje meer’ werden vanaf de kansel gepresenteerd als dé samenvatting van het christelijk geloof.

KIEZEN

‘Besef goed, vandaag stel ik u voor de keuze tussen voorspoed en tegenspoed, tussen leven en dood’, staat er in Deuteronomium. Jezus zegt dat je je vader en moeder moet haten, anders kun je hem niet volgen. Of nog erger: ‘Wie geen afstand doet van al zijn bezittingen, kan mijn leerling niet zijn’. En natuurlijk: ‘Jullie kunnen niet God dienen én de mammon’ (de god van het geld). De Bijbel vraagt om radicale keuzes. Het woord ‘een beetje’ bestaat niet. Het is alles of niets. Geen nieuwe wijn in oude zakken. De huidige werkelijkheid is niet op te poetsen, maar moet plaats maken voor nieuwe werkelijkheid.

WELKE TOEKOMST?

Radicale keuzes? We zijn er niet zo van. We weten dat in de eerste christelijke gemeenten men elkaar liefhad en alles deelde, ook geld en bezit. Maar hoe aantrekkelijk is dat? Franciscus van Assisi deed, eeuwen later, afstand van al wat hij bezat om verder te leven in zelfgekozen armoede. Een heilig bestaan waar we met grote bewondering naar kijken, maar wel op afstand. Zouden we het kunnen? Radicaal kiezen voor een nieuwe weg? De schrijver Brian D. McLaren zei in een interview: ‘Onze absurde en obscene liefde voor geld helpt ons naar de vernieling.’ Weinig hoopvolle woorden, maar met dezelfde boodschap als al die schurende woorden uit de Bijbel: de toekomst ligt in onze hand. We moeten een radicale keuze maken welke toekomst we willen.

VERGEZICHT

‘Niemand kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon.’ Het zwart-wit van de Bijbel is niet om ons neer te drukken in moedeloosheid, maar om ons te verleiden. Om ons te leren dat halve keuzes geen keuzes zijn. De Bijbel geeft ons een vergezicht: deze wereld andersom. Een nieuwe werkelijkheid die geen genoegen neemt met ‘een beetje’, maar een radicaal ander fundament krijgt. Geld en macht verdwijnen. Liefde, vrede en gerechtigheid worden de dragers van nieuw leven.

‘Jullie kunnen niet God dienen én de mammon.’ Deze woorden uit de Bergrede zijn geplaatst ná het Onze Vader, waarin het verlangend vertrouwen klinkt: uw koninkrijk kome. Het koninkrijk overkomt ons niet, wij maken het, met onze toewijding en dankzij God. Het begint met die eerste radicale keuze: opstaan en op weg gaan.

Harold Schorren is predikant van de wijkgemeente Laurenspastoraat, city pastor van Rotterdam, en redactielid van Open Deur.

DE BIJBELTEKSTEN DIE GENOEMD WORDEN STAAN IN DEUTERONOMIUM 30:15, LUCAS 14:33 EN MATTEÜS 6:24.