De Bijbel gebruiken in het pastoraat

Waarom bijbel lezen?

Pastorale gesprekken vinden altijd plaats in het besef dat God er op de een of andere manier bij betrokken is. En hoe verschillend gelovige mensen ook tegen de Bijbel aankijken, een verbindend element is de overtuiging dat God zelf ons via die woorden en verhalen iets te zeggen heeft. In de Bijbel vinden we het verhaal van God en mensen. Alle reden dus om de Bijbel in te brengen bij pastorale gesprekken. Bijbelverhalen bieden spiegels die kunnen bemoedigen en troosten en heilzaam confronteren.

Moet het altijd?

Zeker niet. Een pastoraal gesprek is niet mislukt zonder bijbellezing. Soms past het echt niet en kun je bijbellezing beter achterwege laten. Als er geen werkelijke ontmoeting was, als het gesprek niet op gang kwam, als er alleen maar weerstanden en discussies waren. Of om andere reden niet. Het is vaak ook een zaak van intuïtief aanvoelen. Je moet in ieder geval altijd vragen of de gesprekspartner er ook prijs op stelt. Je accepteert het als iemand het niet wil hebben. Je moet zeker ook niet te bang zijn om de Bijbel in te brengen. Besef dat jij soms de enige bent die met iemand Bijbel leest en/of bidt.

Hoe functioneren bijbelverhalen in het pastoraat?

• Expressief. Ze geven uitdrukking aan wat bij de gesprekspartner leeft. Verhalen uit de Bijbel kunnen aansluiten bij het verhaal dat mensen vertellen, herkenning oproepen en alleen op die manier al helpend zijn, erkenning geven.
• Instructief. Ze helpen om iets uit te leggen, te verhelderen. Bijbelteksten vullen het gesprek als het ware aan, verhelderend, lerend, corrigerend.
• Evocatief. Ze dagen uit. Ze sluiten aan bij wat bij de gesprekspartner leeft of bij wat in het gesprek aan de orde is geweest maar bieden tegelijk een nieuw perspectief.

Hoe kies je een bijbelgedeelte?

• Je sluit aan bij wat in het gesprek aan de orde is geweest. Daarvoor kun je een beroep doen op je eigen bijbelkennis. Je kunt ook een lijstje met teksten beschikbaar hebben achter in je Bijbel.
• Je kunt ook thuis een schriftlezing voorbereiden naar eigen keuze, die je leest, ongeacht de onderwerpen van gesprek. Soms kun je thuis een lezing voorbereiden die je bewust bij deze gesprekspartner aan de orde wilt stellen. Dan past zij bij je pastorale agenda. Schriftlezingen die je zelf thuis overdacht hebt, moeten altijd wijken als in het gesprek zelf een andere lezing gepaster lijkt te zijn.
• Je kunt ook vragen of er een Bijbelgedeelte is dat je gesprekspartner bijzonder aanspreekt en dat lezen. Soms kun je op die manier ook een gesprek beginnen met een lezing uit de Bijbel.