De Intercitygroep loopt als een trein

Langs de spoorlijn Deventer – Arnhem is een initiatief geboren om met alleengaanden ‘op die stille zondag’ met elkaar iets leuks te doen. Ontmoeting en bezinning, een kerkdienst en een goed gesprek, een wandeling of museum… Stap in en kom ook!

De Intercitygroep, wat is dat?

De Intercitygroep is een groep voor alleengaanden van 50+ met als doel bezinning en ontmoeting. De deelnemers komen uit gemeenten langs de spoorlijn Deventer – Arnhem. Ongeveer eens in de 6 weken bezoeken zij in één van deze gemeenten een kerkdienst. Na de kerkdienst hebben zij een gesprek over de dienst en een lunch. Daarna is er ’s middags nog een gezellige activiteit. Dit artikel gaat over het ontstaan van de groep, het doel en de praktijk. De groep blijkt duidelijk te voorzien in een behoefte.

De vraag

In de zomer van 2017 bereikt mij een vraag van een alleengaand gemeentelid van rond de 60: of er voor haar doelgroep ook niet eens iets kan worden georganiseerd. We hebben een uitgebreid netwerk voor het ouderenpastoraat in onze gemeente (de Protestantse Gemeente Dieren) en we hebben net het besluit genomen om een kerkelijk werker voor de jongeren aan te stellen. Het gemeentelid mist iets voor haar doelgroep. Ik besluit met haar contact op te nemen en een afspraak te maken. Tijdens ons gesprek vormt zich al snel een beeld: het moet een activiteit zijn voor alleengaanden en het moet regionaal zijn, gemeente-overstijgend. Al pratende komen we tot de volgende opzet: op zondagmorgen samen een kerkdienst bijwonen met een gesprek na afloop, een lunch en daarna nog iets samen ondernemen. Met dat idee op zak vertrek ik met de belofte erover na te denken en dan bij haar terug te komen.

De Intercity

Fietsend naar mijn werkkamer wordt de Intercitygroep geboren. Om van mijn woonplaats Deventer naar mijn werk in Dieren te gaan maak ik gebruik van de Intercity Zwolle – Roosendaal. Als vanzelf komt daardoor bij mij de naam Intercitygroep bovendrijven. Daarmee is tegelijkertijd ook de regio bepaald: de PKN-gemeenten langs de spoorlijn Deventer – Arnhem. Diezelfde avond vergadert de Pastorale Raad van de Protestantse Gemeente Dieren (het periodieke overleg van ouderlingen, pastorale medewerkers en predikanten). Aan hen leg ik het inmiddels op papier uitgewerkte plan voor. Het levert enthousiaste reacties op. Ook het gemeentelid dat mij in beweging heeft gezet reageert positief.

De stations

De volgende stap is het uitrollen in de regio. Daarvoor roep ik de hulp in van mijn collega’s. Via een mail informeer ik hen over mijn plan en vraag hen een bijgesloten artikel in hun kerkblad op te nemen. Ook vraag ik of zij bereid zijn de groep een keer in een kerkdienst te ontvangen en aansluitend een ontmoeting te hebben. Alle collega’s reageren positief.

De passagiers

De trein is er en ook de stations zijn geregeld, nu is het wachten op de passagiers. Zullen ze komen? In de kerkbladen heeft mijn oproep gestaan:

Je woont in één van de plaatsen aan of dichtbij de spoorlijn Deventer – Arnhem (Deventer, Colmschate, Schalkhaar, Epse, Gorssel, Eefde, Zutphen, Warnsveld, Leuvenheim, Brummen, Spankeren, Dieren, Ellecom, De Steeg, Rheden, Velp, Rozendaal, Arnhem) en bent daar lid van de PKN-gemeente.

Je bent alleengaand, tussen de 50 en de 70 en je hebt behoefte aan op zijn tijd een goed gesprek en ontmoeting met andere alleengaanden.

Het lijkt je leuk om met enige regelmaat als groep in elkaars gemeente een kerkdienst te bezoeken en daarna met elkaar na te praten en samen nog wat te eten. Daarna iets gezelligs doen behoort ook tot de mogelijkheden.

Dan is deze Intercity-groep wellicht iets voor jou. Het gaat om een nieuwe groep die we begin 2018 op de rails willen zetten, mits er voldoende belangstelling voor bestaat. Je kunt met de intercity reizen maar je kunt natuurlijk ook met de sprinter, fiets of auto komen.

Al snel komen de eerste aanmeldingen binnen. Al even snel blijkt dat we de bovengrens van 70 jaar moeten loslaten.

De eerste halte

Begin december hebben zich voldoende passagiers aangemeld om de Intercity van start te laten gaan. De eerste bijeenkomst is op zondag 21 januari 2018 in Dieren. Voor de dienst worden de deelnemers in één van de nevenruimten van de kerk ontvangen met koffie en thee, zodat er een eerste korte kennismaking kan plaatsvinden. Er zijn 14 deelnemers uit 8 verschillende gemeenten. Na de dienst hebben we een geanimeerd gesprek over de kerkdienst. Leuk is om te ontdekken dat mensen die ‘van buiten’ komen, dingen opvallen die voor mij inmiddels heel gewoon zijn. Tussen de nabespreking en de lunch hebben we nog een half uur voor een nadere kennismaking met elkaar. Daarna volgt de lunch, verzorgd door een aantal leden van de Pastorale Raad. Als blijk van waardering haal ik snel een paar exemplaren van het boekje Medemens van mijn kamer.* De kosten van de lunch en de attenties worden hoofdelijk omgeslagen en direct voldaan. Dat is handig, geen administratieve rompslomp achteraf. We bespreken ook nog even de opzet van de Intercitygroep en met name de frequentie. Zo 1 keer per 6 weken blijkt de voorkeur te hebben. Dat wordt dus het uitgangspunt. De voor die middag geplande boswandeling kan helaas niet doorgaan. Door de hevige storm een paar dagen eerder is het onverantwoord het bos in te gaan. Een alternatief is snel gevonden: een rondwandeling door het oude Dieren. We sluiten af door samen iets te drinken in de Oranjerie in het nabijgelegen Carolinapark. Omstreeks 16.00 uur nemen we afscheid van elkaar en gaat ieder zijns/haars weegs. De algehele conclusie is: een geslaagde dag, voor herhaling vatbaar!

De ZomerExpress

De Intercity rijdt verder en stopt achtereenvolgens in Zutphen (februari), Deventer (maart, Palmzondag) en Eefde (april). In Zutphen maken we een stadswandeling onder leiding van een gids. In Deventer is er op Palmzondag ’s middags altijd meditatieve dans. Bijna alle deelnemers melden zich hiervoor aan. In Eefde brengen we een bezoek aan het sluizencomplex, waar een deskundig gemeentelid ons rondleidt. Omdat ikzelf dit jaar de hele maand mei met vakantie ben, gaat de trein even de remise in tot eind augustus. Dan is er weer een stop in Rozendaal (bij Arnhem) gepland. Dat blijkt toch wel een erg lange periode, zo proef ik uit de reacties. Terug van vakantie besluit ik daarom tot een extra rit: de ZomerExpress. De halteplaats is Dieren. Na de kerkdienst en de nabespreking wandelen we naar de Carolina Hoeve bij de Posbank. Daar eten we een pannenkoek en daarna wandelen we weer terug naar de kerk, waar we nog een kopje thee drinken. Weinig organisatie (geen lunch) en toch een leuke dag.

De dienstregeling

Inmiddels is duidelijk dat de Intercity het komend jaar blijft rijden. Dat vraagt om een nieuwe dienstregeling. Begin juni ga ik er eens voor zitten. Een eerste planning maken, collega’s bellen en mailen, wat bijstellen en zo ontstaat de dienstregeling voor het komend jaar. Ik schrijf een wervend stukje en stuur dat met de dienstregeling rond naar mijn collega’s met het verzoek het op te nemen in kerkbladen en winterwerkprogramma’s. In 2018/2019 gaan we naar Brummen, Colmschate, Rheden, Spankeren, Dieren en Warnsveld. Ook de ZomerExpress staat weer gepland.

Een 2e machinist

Tot nu toe heb ik alles zelf gedaan. Om de zaak op de rails te zetten was dat niet erg. Maar er zijn genoeg dingen die ook door een ander kunnen worden gedaan. Ik pols iemand van de deelnemers die mij daarvoor geschikt lijkt. Vanaf nu verzorgt zij het rondsturen van de uitnodigingen, het noteren van aan-en afmeldingen en het doorgeven van het aantal deelnemers aan de gastgemeente (met het oog op de lunch). Ook houdt zij de deelnemerslijst bij. Op het moment dat ik door persoonlijke omstandigheden onverwacht een keer verhinderd ben, neemt zij de zaak direct van mij over. Zo kan de trein toch blijven rijden.

De kracht van de Intercity

De deelnemerslijst telt op dit moment ruim 30 leden, van wie er iedere keer ca. 20 aanwezig zijn. Nog steeds melden zich nieuwe leden aan. Het voorziet duidelijk in een behoefte. Juist de zondag is een moeilijke dag voor veel alleengaanden. De Intercitygroep biedt een welkome invulling, zowel inhoudelijk als sociaal. Het regionale karakter is ook van belang: het aantal gegadigden is groter, het biedt de mogelijkheid om nieuwe mensen te leren kennen en er is meer afwisseling in kerkdiensten en gemeenten die worden bezocht. Kortom, de Intercity blijft voorlopig nog wel even rijden.

Zelf aan de slag?

Ik vind het erg leuk om te doen, zeker gezien de enthousiaste reacties. Maar ik kan me voorstellen dat niet iedere predikant erop zit te wachten om hier op zondag zoveel tijd in te steken. Er zijn ook nog andere mogelijkheden: je kunt samen met een aantal gemeenten in de regio als ouderlingen of Pastorale Raad iets dergelijks opzetten. Of alleengaanden in buurgemeenten kunnen zich ook zelf organiseren en tot actie overgaan. Ik hoor het graag als dit artikel leidt tot dit soort initiatieven. Een intercitylijn in de buurt is niet nodig, wel een andere naam in dat geval!