Een nieuw wij

Hier ontmoeten en ontvangen we Jezus zelf, bron van ons heil. Hier herdenken we in het breken en delen van brood en wijn, hoe Jezus gebroken werd en deelde.

Daarmee is deze tafel niet zomaar een tafel. En de maaltijd die aan deze tafel gevierd wordt, is niet zomaar een maaltijd maar een sacrament: een heilig geloofsgeheim, een teken van ontmoeting met God.

Gewijd

Voor katholieken is de tafel die in de kerk staat de altaartafel. En die is heilig: er ligt een gewijde steen in of onder en soms relieken van een heilige. De wekelijkse viering van de maaltijd op zondag is voor velen het meest belangrijke onderdeel van hun geloven. Zij gaan elke week ter communie, aan tafel met Jezus.

Voor veel protestanten is het vieren van het Avondmaal ook bijzonder. Maar dit vindt zelden iedere week plaats.

Wel minimaal vier keer per jaar (en in veel gemeentes vaker). In ieder geval op Witte Donderdag, dé dag van het laatste avondmaal, wordt het gevierd. Soms gebeurt dat zittend aan een lange tafel, soms lopend.

Eén lichaam

Niet alle christenen vieren rond brood en wijn eenzelfde ritueel. Maar in de beleving van wat er aan deze tafel gevierd wordt, zijn verschillende kerken en gelovigen naar elkaar toegegroeid. Gelukkig.

Uit een peiling van de Raad van Kerken (uit 2016) over de beleving van eucharistie en avondmaal komt naar voren: ‘Gelovigen beleven in het eten en drinken bij het sacrament voor alles de gemeenschap met Christus. Ze beleven vervolgens ook de gemeenschap met ieder lid van de kerk.’ Dit geven gelovigen steeds weer aan, ongeacht hun geloofsrichting, kerk of persoonlijke achtergrond. Hier spreekt het besef uit dat de kerk geen door mensen opgerichte vereniging is, maar ‘het is de gemeente die door God wordt samengeroepen rond de tafel van zijn zoon.

Daar brengt hij ons samen tot “een nieuw wij”, het begin van een nieuwe mensheid. Rond de tafel worden we zo tot één lichaam gevormd.’

Met wie?

Gastvrijheid is een punt. Omdat het ritueel zich onderscheidt van een gewone maaltijd, kan niet iedereen zomaar aanschuiven, zeggen sommigen. Daarvoor is nodig dat je de waardigheid van het sacrament begrijpt met hoofd en hart. Anderen nodigen juist gasten, soms ook kinderen, uit om de maaltijd mee te vieren. Aan Gods tafel is iedereen welkom, zonder onderscheid des persoons. Jezus gaf hierin zelf het voorbeeld.

Jezus omringde zich met een bont gezelschap aan mensen: vrouwen en mannen, zondaars en tollenaars, zieken, gelovigen en ongelovigen. De diversiteit aan mensen die hij rondom zich verzamelde, maakt dat iedereen zich welkom zou moeten voelen aan zijn tafel.

Misschien moeten we in kerken vaker in herinnering roepen waarmee Jezus zijn laatste avondmaal begon: het wassen van de voeten van zijn leerlingen. Dat is dienstbaarheid en offer, breken en delen.

Wellicht dat deze levenshouding ons vaker samen aan tafel kan brengen.