Een stip achter de horizon

‘Weet je wat ik nou wel eens zou willen?’ ‘Jazeker, een reisje langs de Rijn op zo’n boot en dan lekker met een glaasje moezelwijn tijdens een zoele avond op het dek zitten. Dat zeg je namelijk al jaren.’ ‘Nee, ik zou willen dat het overal ter wereld vrede en gerechtigheid was.’ ‘O dat is weer eens iets anders. Maar dat willen we allemaal wel, hoor.’

Het is weer bijna Kerst en jawel hoor, we blijken allemaal nog steeds te verlangen naar die vrede en gerechtigheid. Nu meer dan ooit, ongetwijfeld ook. ‘ Dit en dat, wat niet al, ja ja, kom er eens om,’ zoals Gerard Reve al schreef. Blijkbaar is het een menselijke behoefte om keer op keer dat verlangen naar iets dat ver achter de horizon ligt uit te spreken, ook al klinkt het als een vermoeide rituele bezwering. Ik schrijf bewust ‘ver achter de horizon’ omdat ik de hoop van de lezers niet de bodem in wil slaan dat het ooit nog eens zover komt, en trouwens, hoop is een onlosmakelijk deel van ieder geloof.

Alleen, waarom de lat gelijk zo hoog leggen? Kunnen we niet beter eens beginnen met verlangen naar een wapenstilstand in Oekraïne? Of althans een dag zonder oorlogsdoden? Althans een stip aan die horizon?

Het heeft iets kinderlijks om een verlangen uit te spreken naar iets dat eigenlijk niet kan, zoals piloot worden of dat het snoepjes gaat regenen. Als volwassenen zouden we beter moeten weten, toch? Maar mijn moeder citeerde in een kerstpreek niet voor niets met instemming het prachtige gedicht ‘Wat het is’ van Erich Fried: ‘Het is onzin, zegt het verstand. Het is wat het is, zegt de liefde.’ (Zoek het gedicht vooral op, op het wereldwijde web.) We mogen best het onmogelijke verlangen en die paar kerstdagen lenen zich er heel goed toe om daar even in te blijven hangen. Stippen aan de horizon tekenen kan altijd nog.

Verlangen als reiken naar het onhaalbare is de erkenning dat het onhaalbare er is. Best een prettige bezinnende bezigheid. Het zou jammer zijn als verlangen beperkt bleef tot een bucketlist waarop ook dat reisje langs de Rijn nog prijkt.

Vrolijk kerstfeest!