Engelen, vroeger en nu

Dit artikel is een gratis introductie op het themanummer van Ouderlingenblad over engelen (nr. 1131). Onderaan het artikel vind je de andere bijdragen uit het nummer. Ben je benieuwd naar andere nummers van Ouderlingenblad? Bekijk dan alle artikelen.

De voorbereidingen voor het kerstfeest zijn weer in volle gang. In deze tijd kunnen we allerlei ‘engelen’ tegenkomen: figuurtjes bij de kerststal of in de kerstboom, in het kerstspel op school en in de kerk… Maar heeft u ook wel eens een echte engel ontmoet?

In het Kerstevangelie spelen engelen een belangrijke rol. De engel Gabriël verschijnt aan Maria, haar aanstaande man Jozef ziet een engel in een droom, de herders in het veld zien en horen een koor van engelen aan de hemel.

Ook op andere plaatsen in de Bijbel duiken er soms opeens engelen op. Meestal brengen ze een boodschap van God aan de mens. Of ze komen de mens te hulp in benarde situaties. Een engel kan bijvoorbeeld kracht geven (bij Elia en Jezus), uit de gevangenis bevrijden (Petrus), de strijd tegen het kwaad leiden (in het bijbelboek Openbaring). Engelen doen dat in opdracht van God. Het woord ‘engel’ komt van het woord ‘angelos’ dat ‘boodschapper’ of ‘afgezant’ betekent. God zendt zijn engelen naar de aarde om namens Hem te spreken of te handelen.

Ontmoeting met een engel

Een ontmoeting met een engel kan een bijzondere en overweldigende ervaring zijn, zeker als het om een bovennatuurlijke verschijning gaat. In de Bijbel moeten engelen de personen aan wie ze verschijnen meestal eerst geruststellen met de woorden ‘Vrees niet’. Pas daarna kunnen ze hun boodschap vertellen. Hoe de engel er precies uitziet, staat er in veel bijbelverhalen niet bij. Dat laat ruimte voor verschillende gedaantes waarin engelen tot ons kunnen komen. Hun uiterlijk is ook niet zo belangrijk. Het gaat om wat ze zeggen en/of doen. Daaruit blijkt, vaak pas achteraf, dat ze van God komen.

Ook in onze tijd komen mensen soms een engel op hun pad tegen. Enkelen zien en horen onverwacht een geestelijk wezen dat licht en liefde uitstraalt.

Zo’n ervaring kan – na de aanvankelijke schrik – een sterke heilzame wending met zich meebrengen.

Anderen hebben een bijzondere redding bij een ongeluk meegemaakt. Zij hebben daarin de aanwezigheid van een beschermengel gevoeld. Verschillende mensen hebben een engel ontmoet in de gedaante van een medemens die op het juiste moment verscheen en hulp bood. In de Bijbel komt dit ook voor, bijvoorbeeld bij Abraham en Sara, die drie vreemden als gast ontvingen. Deze gasten bleken engelen te zijn.

In de theologie en in de kerk

Ook al komen er herhaaldelijk engelen in de Bijbel voor, de theologie besteedt er weinig aandacht aan.

Aan de ene kant is dat begrijpelijk. Engelen zijn ondergeschikt aan God en aan Christus. Zij zijn door God geschapen en hebben de taak om Hem te dienen. Aan de andere kant spelen engelen wel degelijk een belangrijke rol in de communicatie tussen God en mens. Zij mogen best wat meer voor het voetlicht komen.

Ook in de kerk wordt er weinig over engelen gesproken. Het lijkt erop dat we niet zo goed raad weten met wezens en verschijningen die de gewone realiteit overstijgen. Daarom zwijgen we er liever over.

Of we leiden de aandacht af naar wat we beter kunnen begrijpen. Het gevolg hiervan is dat mensen die wel eens een bijzondere engel hebben ervaren daar nauwelijks over durven te praten. Als ze het al eens proberen, ontmoeten ze meestal onbegrip. De ander meent dat het vast een droom of hersenspinsel geweest is. Hij of zij vindt het verhaal maar ‘gek’, ‘griezelig’, of zelfs ‘van de boze’. Geen wonder dat iemand de ervaring in het vervolg maar voor zich houdt. Dat maakt eenzaam.

Soms gaan mensen op zoek naar boeken om hun ervaring beter te kunnen begrijpen. Hebben meer mensen zo’n soort ervaring meegemaakt? Komt zo’n engel van God? Hoe ga je er mee om? Omdat er in christelijke kring zo weinig over engelen geschreven is, nemen mensen vaak hun toevlucht tot de ‘esoterie’, een verzamelnaam voor alternatieve bewegingen die zich bezighouden met het bovennatuurlijke.

Er zijn echter wel verschillen tussen een esoterische benadering van engelen en een bijbelse.

Doel en opzet themanummer

In dit themanummer willen we graag aandacht schenken aan verhalen van mensen in onze tijd die een engel op hun levensweg hebben ontmoet. Zes personen vertellen op welke manier zij een engel hebben ervaren en wat dat voor hen betekende. We hopen dat hun verhalen herkenning en bemoediging bieden aan wie iets vergelijkbaars hebben meegemaakt. Aandacht voor persoonlijke ervaringen is er ook in het artikel over Christusverschijningen in deze tijd.

Verder vindt u in dit themanummer verschillende informatieve en beschouwende artikelen over engelen. Zoals: Wat zegt de Bijbel over engelen? Hoe worden engelen in de kunst afgebeeld? Welke rol spelen zij in films? Natuurlijk is er in dit decembernummer ook aandacht voor engelen met Kerst. En volgende maand biedt de serie ‘Aan de slag’ een handreiking om samen over engelen in gesprek te gaan.

We wensen u een gezegende tijd van Advent en Kerst!

Lees meer uit dit nummer van Ouderlingenblad