‘Vrede voor dit huis’ (liedboek 819)
PIETER ENDEDIJK
Drs. P.H. Endedijk is predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en verbonden aan de Grote Kerk te Almelo. Hij was als projectcoördinator en eindredacteur betrokken bij de ontwikkeling van Liedboek – zingen en bidden in huis en kerk. Hij is ook kerkmusicus en eindredacteur van het Compendium bij het Liedboek: www.liedboekcompendium.nl
Zegen
De zegen komt in de Bijbel in veel verhalen voor. Zegenen is aanwijzen en aanraken. Zegenen is een ritueel: handeling en woorden zijn één. De zegen wordt gegeven op kruispunten in het leven van mensen. De dopeling, het bruidspaar, de bevestigde ambtsdrager, de stervende ontvangen de zegen. Er wordt een hand op een hoofd gelegd. ‘Jíj mens, mag als gezegende jouw weg gaan, de weg als gedoopte, de weg van liefde en trouw, de weg van het ambt, je laatste weg…’
Op een kruispunt in het leven mogen mensen om een zegen vragen. Het tweede deel van het Dienstboek van de Protestantse Kerk biedt woorden voor verschillende momenten: naast de zegen voor mensen in hun relatie ook een reiszegen, een ziekenzegening, een huiszegen, de zegening bij de ingebruikname van kerkgebouwen. Een huiszegen is misschien niet voor iedereen vanzelfsprekend, voor mensen van Surinaamse of Indonesische oorsprong is het niet zo vreemd. Maar als erom gevraagd wordt, moet de pastor niet met lege handen en een mond vol tanden staan.
Mensen of dingen?
Worden mensen of dingen gezegend? Daartussen zat vaak wel het onderscheid. Maar we bidden onbekommerd ‘Here, zegen deze spijze…’. Nee, het gaat niet zomaar om dingen, maar om wat direct verbonden wordt met de levensweg van mensen: eten, want een mens kan anders niet leven; een nieuwe woning, want een mens moet een thuis hebben en wil geborgen zijn; een nieuw orgel, want de gemeente moet de lofzang gaande houden.
‘Als jullie een huis binnengaan, zeg dan eerst: “Vrede voor dit huis”’ (Luc. 10,5). Het huis wordt gezegend. Het lied ‘Vrede voor dit huis’ is geschreven voor een huiszegen. Een nieuwe woning betrekken is een ingrijpend gebeuren. Wat vertrouwd is, moet worden achtergelaten. Hoe zal het leven in de nieuwe woning zijn? Er wordt naar uitgekeken, maar vaak wordt er tegenop gezien. Omdat met een ander samenleven ten einde is, omdat zelfstandig wonen niet meer kan. Is deze woning de laatste woning op aarde?
Mag er dan een zegen rusten op deze overstap? En mag dat concreet worden met woorden en gebaren, met lijf en leden?
Dat kan door dit lied te lezen of te zingen, samen of voor iemand.
Je kunt met dit lied een gang door het
nieuwe huis maken: staande vóór het huis
(strofe 1); in de hal (strofe 2); de woonkamer
(strofe 3); de eetkamer of keuken (strofe 4);
de slaapkamer (strofe 5).
Zo krijgen de bewoners de zegen mee.
