Menu

Premium

Geschiedenis bestaat niet! Theologie van de geschiedenis wel?

InleidingTheologen zijn geïntrigeerd door geschiedenis. Zij vragen aandacht voor geschiedenis, omdat zij nadenken over de huidige betekenis van het christelijk geloof. De kerk kent geschiedenis, want haar is het geloof door vorige generaties overgeleverd in hun toenmalige taal. Overeenkomstig hun traditie verwijzen theologen naar eerdere theologen dan wel auteurs uit de theologiegeschiedenis, zoals bijvoorbeeld Irenaeus, Athanasius, Augustinus, Anselmus, Thomas van Aquino, Luther, Calvijn of Schleiermacher. Daar- mee verduidelijken zij dat een bepaalde visie historisch oude papieren heeft, wie hun gesprekspartners zijn en wie zij geheel of gedeeltelijk beamen dan wel weerspreken. Is geschiedenis belangrijk? Wat stellen theologen zich bij ‘geschiedenis’ voor? Vormt geschiedenis een reservoir van gebeurtenissen dat wij ‘het verleden’ noemen of lijkt geschiedenis een archief om gegevens uit te putten? Of denkt men bij geschiedenis aan een landkaart? Dat levert een statisch geschiedenisbeeld. Vaak denkt men meer dynamisch aan een voortgaande stroom geordende gebeurtenissen, die ‘voor’ of ‘na’ elkaar, of ‘gelijktijdig met’ elkaar plaatsvinden. Is een dergelijk dynamisch geschiedenisbeeld voor de theologie belangrijk? Mijn these luidt: geschiedenis bestaat niet en daarom is geschiedenistheologie ook onmogelijk. Intuïtief zien veel theologen vaak ‘de geschiedenis’ als een voortgaande stroom gebeurtenis- sen. In hun leefwereld komt voor veel gelovigen God op de een of andere wijze ook handelend aan de orde: ‘Kom en zie de werken van God’ (Psalm 66:5). Hier handelt God toch in de geschiedenis? Traditioneel zagen theologen de eeuwige God als ‘tijdloos’, maar dan komt de vraag op hoe deze tijdloze God zich in de geschiedenis als temporeel proces toch aan de orde kan stellen.

Lees het gehele artikel als PDF

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken