Basis

Gesluierd

Saskia Aukema fotografeerde en interviewde vrouwen die kiezen voor het dragen van een niqaab, een gezichtssluier. Ze maakte er het boek ‘Veiled’ over, dat in september verscheen. Wat voor vrouwen kwam ze tegen?

Saskia Aukema is fotograaf en tekstschrijver (zie www.zazquia.nl).

Toen ik voor het eerst twee vrouwen met een gezichtssluier sprak, vond ik dat best heftig. Ik associeerde het gewaad met extremisme en ik kreeg het gevoel alsof ze een statement maakten met hun kleding. Bijna alsof ze zich afzetten tegen mij persoonlijk. Hoewel ik van mezelf altijd had gevonden dat ik zo ruimdenkend was – leven en laten leven – dacht ik op dat moment: gaat dit niet te ver? Tegelijkertijd fascineerde het me het enorm. Wie zijn die vrouwen die ondanks alle controverse en wetsvoorstellen tóch besluiten die niqaab te blijven dragen? Ik wilde het heel graag weten.

GEEN WATJES

Beetje bij beetje lukte het me meer niqaabdraagsters te leren kennen en ze legden me uit waarom ze zich zo graag sluieren: als een flinke stap extra in hun geloof. ‘En voor jezelf is het ook goed’, voegde een vrouw eraan toe. ‘Als je uiterlijk vromer wordt, dan maakt dat je innerlijk sterker.’ Daarbij vinden veel vrouwen het gewaad gewoonweg mooi, en enkele niqaabdraagsters omschrijven zichzelf zelfs als feminist: ‘Ik bepaal zelf wel wat mensen van mij te zien krijgen’, zeggen ze. Wie kiest voor de gezichtssluier moet sowieso geen watje zijn. Iedere niqaabdraagster wordt af en toe bedreigd en ik sprak zelfs vrouwen die ooit lichamelijk aangevallen werden. Vanwege al die agressie staan hun ouders en echtgenoten vaak niet achter de keuze voor de niqaab: ze vrezen dat hun dochter of vrouw iets overkomt. Veel vrouwen sluieren zich ondanks alle weerstand toch. ‘Ik kan niet zonder’, zeggen ze dan, ‘de sluier zit in mijn hart.’

MOZAÏEK ZONDER GEZICHTEN

Als fotograaf wilde ik graag laten zien wie de vrouw is onder de niqaab. Het was zoeken naar de grenzen waarbinnen ik kon werken en zoeken naar kleine, maar veelzeggende brokjes informatie. Zo fotografeerde ik de vrouwen thuis met de kleding die ze graag dragen in privésituaties, keek naar de beelden die ze deelden via de sociale media en legde hun jeugdfoto’s vast. Op die manier ontstond er een mozaïek aan beelden en verhalen, waardoor je de vrouwen – zonder hun gezichten te zien – toch een beetje leert kennen.

‘VEILED, TOO BUSY BEING AWESOME’ IS VERSCHENEN BIJ LECTURIS.