Het Talentenhus: ontdek en ontwikkel je talent
Bij het leren ligt in Nederland de nadruk op kennis, niet op houding en vaardigheden. Dat maakt uiteindelijk heel veel kinderen, jongeren en hun ouders en verzorgers ongelukkig.
Al op de basisschool worden kinderen klaargestoomd voor de Eindtoets Basisonderwijs. Die toets bepaalt voor een groot deel het advies naar welk type voortgezet onderwijs je kunt. Ouders, familie, school, vriendjes en vriendinnetjes, ze hebben het allemaal over je score. Tot de vierde klas van het voortgezet onderwijs wordt die score erbij gehaald bij twijfel over je niveau. Het is een voorbeeld van hoe wij in Nederland kijken naar leren en wat meer en wat minder gewaardeerd wordt.
Ik wil graag laten zien dat die manier van kijken uiteindelijk heel veel kinderen, jongeren en hun ouders en verzorgers ongelukkig maakt. Het gevolg hiervan is dat veel mensen uiteindelijk niet tot hun recht komen.
Goede mensen
Zelf word ik erg geïnspireerd door Johan Cele en Geert Groote, twee belangrijke Moderne Devoten uit de Middeleeuwen. De Moderne Devotie was een hervormingsbeweging met als doel om de kerk, de samenleving, zorg en onderwijs te veranderen. Cele en Groote vonden dat onderwijs gericht moest zijn op de volledige persoon van kind, tiener en student. Dat betekent leren in de zin van kennis opdoen, maar ook vaardigheden en deugden leren, ook persoonlijke, emotionele, en sociale ontwikkeling. Dat lijkt veel en complex, maar dat was het niet. Omdat het onderwijs in een gemeenschap gebeurde. Cele en Groote hadden uiteindelijk tot doel om goede mensen van de leerlingen te maken, mensen die hun talenten konden ontwikkelen. Ieder mens verdiende het om tot haar of zijn recht te komen, zoals God je als mens bedoeld heeft.
Talent Ontwikkelingsplekken
In 2021 probeer ik, samen met andere partijen, vorm te geven aan die visie van Johan Cele en Geert Groote, in een Kulturhus. Allereerst hebben wij een gemeenschap gevormd, waarin onderwijs, horeca, zorg, welzijn, gemeente, muziek, bouw en techniek, groen en media samen optrekken. Wij hebben dat het Talentenhus genoemd.
Elke sector kent een Talent Ontwikkelingsplek. Leerlingen tussen 12 en 17 jaar mogen zelf aangeven voor welke Talent Ontwikkelingsplek ze kiezen. Ze zijn dan 8 weken lang 4-6 uur per week op die plek om hun eigen talent te ontdekken en te ontwikkelen. Wanneer ze erachter komen ‘dit is niets voor mij’, kiezen ze in een nieuwe periode voor iets anders. Zo zien we nu 12-jarigen van de VWO-afdeling optrekken met mensen met een niet aangeboren beperking, maken 14-jarigen eigen radioprogramma’s in een studio, en zijn echte doeners en praktijkleerlingen vanaf 12 jaar al actief in de bouw, geholpen door studenten van MBO- en HBO-opleidingen. Praktijk en talentontwikkeling wordt op deze manier een vast onderdeel van leren.
Zelfvertrouwen
Wat blijkt? Leerlingen die alleen maar gehoord hebben ‘wat heb jij een lage score voor je eindtoets’, organiseren nu evenementen en halen sponsors binnen. Ze laten zien van waar zij goed in zijn aan medeleerlingen die op een ‘hoger’ niveau onderwijs volgen. Leren op een plek die bij je past, in een veilige omgeving, geeft leerlingen zelfvertrouwen. Ze gaan met plezier naar school, presteren beter bij andere vakken, en de ouders en verzorgers zien hun zoon en dochter veranderen. Het gaat niet meer over een score, het gaat over wat zoon of dochter geleerd heeft in school, praktijk en samenleving.
Iedereen, jong en oud, vrijwillig of betaald, wil graag deel uitmaken van het Talentenhus. Want wat voor jong geldt, geldt zeker ook voor oud. Niemand is immers te oud om te leren en te genieten.
