Hoe de boom verbindt

Zoiets simpels als samen de kerstboom en de tafel voor een kerstmaal versieren, kan jonge mensen uit heel verschillende landen en culturen bij elkaar brengen. Verhalen borrelen op en vertellers komen tot bloei.

Steeds vaker komen studenten uit het buitenland naar een van de Nederlandse universiteiten voor studie of promotieonderzoek. Ze vinden vaak maar moeizaam hun draai in onze samenleving en weinig aansluiting bij andere studenten. Eenzaamheid, stress, hoge prestatiedruk en heimwee liggen op de loer.

Als studentenpastor legde ik enkele jaren geleden contact met buitenlandse studenten door samen te eten en te mediteren. In de tijd dat Kerst eraan kwam, zorgden we voor extra’s bij de maaltijd – live-muziek, een studentenkoortje dat Christmas carols zong en een kerstpresentje. Maar het grootste cadeau in deze tijd was gezelschap.

Kersttradities

De ruimte van het studentenpastoraat moest natuurlijk sfeervol aangekleed worden en ik nodigde een paar studenten uit om te helpen versieren. Tijdens het neerzetten van de (kunst)kerstboom en het ophangen van de kerstballen kwamen bij de studenten verhalen los over hoe zij thuis, in hun eigen land, samen met hun ouders de kerstboom optuigden. Verhalen over hoe het in huis rook naar kaneel, gebraden vlees en andere geurtjes die alleen maar met Kerstmis in huis hingen. Verhalen over echte bomen of nepbomen, over de kleur van de kerstballen die dat jaar overheerste. Over wat er gebeurde als er een bal kapot viel of als een broertje of zusje ruzie met je kreeg over de plek van de piek of andere kerstsnuisterijtjes. Braziliaanse, Chinese, Italiaanse en Russische huiskamers kwamen in beeld en de vertellers kwamen tot bloei.

Heimwee en huiselijkheid

Het feest was al begonnen: het ritueel van het versieren riep verhalen op, het uitwisselen van die verhalen bracht de studenten bij elkaar en de gesprekken tijdens de maaltijd later op de avond werden er alleen maar levendiger door. Er werd gelachen en soms een traantje weggepinkt. Heimwee, hartelijkheid, huiselijkheid en herkenbaarheid. Even was er geen isolement. Even was er vredig samenzijn rond deze boom, in een versierde ruimte ergens in Nederland, Europa, Wereld, heelal…