Basis

Hoe word ik een profeet?

Ergens in de bossen van de Achterhoek zou zich een school voor profeten bevinden, volgens een eeuwenoud gerucht. Op officiële kaarten is de school onvindbaar. Bij de provincie Gelderland weten ze ook van niets. Ik heb dus geen idee hoeveel leerlingen zich ieder jaar aanmelden. En de afgestudeerden schijnen weer gewoon in de maatschappij op te gaan. Profeet ben je incognito. Maar op een warme zomernacht ontving ik een verhelderende droom. Ik weet nog steeds niet alles, maar laat ik vertellen wat ik nu weet.

Aart Mak is pastor bij Radio Bloemendaal, het omroeppastoraat van Kerk zonder Grenzen, en redactielid van Open Deur.

De directeur van de profetenschool is de oude profeet Natan. Hij begon zijn carrière lang geleden met een hartverscheurend verhaal over een rijke man met een grote kudde die het ene lammetje dat zijn arme buurman bezat, liet slachten en aan zijn gasten voorzette. Dat verhaal bracht de koning van zijn land, David, tot inzicht. Omdat Natan zo goed een oogje in het zeil bleef houden aan het hof van David, was hij de meest geschikte kandidaat om directeur van de profetenschool te zijn.

IMPOPULAIR

Laat ik aan de hand van de leraren wat vertellen over de vakken. Daar is om te beginnen de oude Elia. (Oud zijn die leraren allemaal trouwens, stokoud.) Elia geeft meerdere vakken. Staatsrecht om te beginnen. Elke leerling moet het verschil weten tussen een dictatuur en een rechtsstaat. Elia is ook degene die met zijn leerlingen op survival gaat. Hoe overleef je met zo weinig mogelijk eten en blijf je warm als het ’s nachts afkoelt? Voor het vak psychologie is niemand beter geschikt dan de oude Jeremia. Bij zijn lessen leer je allereerst hoe je je beklag moet doen op hoogstaande, literaire wijze. Om profeet te worden moet je er ook tegen kunnen om impopulair te zijn. Jeremia laat je persoonlijk ervaren hoe het is om er niet bij te horen. Vreemde lessen zijn dat. Je leert niet alleen alles over egoïsme, populisme en gedragspatronen, je ondergaat ook zelf hoe het is om uitgejouwd te worden. Dan is er het vak economie. Want zonder inzicht in de wereld van handel en geld blijft elke profeet een naïeve hansworst. Dit volgens sommigen belangrijkste vak wordt gegeven door Amos, afkomstig uit de landbouw. Hij traint je erin om oog te krijgen voor hebzucht en corruptie. Bij hem leer je hoe welvaart altijd samengaat met ongelijkheid en onrecht.

VISIOENEN

De school ziet er trouwens op het eerste gezicht prachtig uit: een oud, statig gebouw met een mooie tuin eromheen. Die tuin schijnt verzorgd te worden door Jona. Hij heeft groene vingers gekregen en zit niet meer te wachten onder een boom. Soms treedt hij op met een soort cabaretnummer, altijd hetzelfde, over matrozen die naar Amerika zouden gaan maar niet gingen. Belangrijker is de leraar Ezechiël. Een wonderlijke man met ogen die je soms indringend aankijken en dan weer troebel worden, alsof hij dingen ziet die jij niet kunt zien. Zijn vak is visioenen. Hij leert je alles over dood en leven, engelen en mensen, heilige en onheilige plaatsen. Bij zijn collega Daniël leer je alles over dromen. En omdat een beginnende profeet niet zomaar droomt of visioenen krijgt, is daar in het eerste jaar zelfs de oude Mozes. Bij hem kom je erachter wie je bent en waarom profeet worden een leerschool is.

Om profeet te worden, moet je er ook tegen kunnen om impopulair te zijn.

ONTBERINGEN

Ik merkte dat ik aan het einde van mijn droom kwam. Ik zag Elisa nog, met zijn kale hoofd, die het populaire vak magie geeft, Micha die lichamelijke oefening doceert (niet onbelangrijk) en ik zag de vakken crowdfunding en messianisme op het rooster staan, gegeven door iemand van wie ik de naam niet goed meer kon lezen. Er moesten nog meer leraren zijn. En ik wilde ook nog weten of er een vak ontberingen bestond. Maar mijn droom was ten einde. Ik werd wakker. Het was niet meer zo warm. En ik schreef op wat ik had gezien.

MET DANK AAN M.A. BEEK, TH. C VRIEZEN, ELIE WIESEL EN J.K. ROWLING.