Menu

Basis

In de kiem gesmoord

Een man van in de dertig met een gebroken jeugd, zijn toekomst in de kiem gesmoord. En niemand geeft hem de kans om zich voluit te ontplooien.

Hij kon goed leren, zat tot zijn twaalfde jaar op school. Daarna zei zijn vader: ‘Verder studeren kan niet, je moet mij helpen het gezin te onderhouden.’ Hij was de oudste van vijf. Zijn vader kende bittere armoede, had geen bezit, voorzag in het onderhoud van zijn gezin met klussen doen bij anderen. En hoe hij ook huilde omdat alle andere kinderen wel door mochten leren, er hielp geen lievemoederen aan. Hij moest werken en verdiende er zelf niets aan, al het geld was voor vader en moeder. Tijdens vrije uurtjes liep hij met vrienden naar de haven, waar hij vlakbij woonde, en droomde van het land aan de overkant van de zee. Het land waar in de zomer mensen vandaan kwamen in auto’s, met cadeaus en verhalen van voorspoed en mogelijkheden.

Geluk of niet

Toen hij 18 was kreeg hij een kans om met de boot naar dat land toe te gaan. Samen met een vriend waagde hij de overtocht en kwam aan in een havenstad aan de overkant. Zijn vriend ontmoette een vrouw en kreeg via haar de verblijfspapieren die hem in staat stelden zijn leven op te bouwen: hij werkt, heeft een gezin met kinderen en een huis. Hijzelf had dat geluk niet. Zonder verblijfspapieren mocht hij niet naar school, hij werkte zwart. Het geld stuurde hij naar zijn ouders. Op zijn twintigste werd hij door de politie aangehouden en kon geen identiteitspapieren tonen. Vreemdelingendetentie volgde, 10 maanden. Tussen zijn twintigste en zijn dertigste gebeurde dat nog vier keer: gevangenisstraffen voor een jongen die niets crimineels had gedaan of strafbaars wilde doen; hij wilde alleen graag in een land blijven waar zelfs het onbestemde, zwervende en onzekere bestaan van een illegaal beter was dan de felle armoede thuis.

Steeds grotere druk

Ik ontmoet hem in het Ubuntuhuis waar hij meehelpt met koken en in Villa Vrede waar hij ook vrijwilliger is. Hij is ten einde raad. Zeventien jaar leeft hij al op deze manier en de druk wordt steeds groter. Druk van zijn ouders voelt hij, die niet begrijpen dat hij nog steeds geen papieren heeft en hem niet meer vertrouwen. Druk komt van de overheid, die hem met steeds meer ijver weg wil hebben. Druk komt van zijn vrienden, die bang zijn – bang voor boetes, bang voor hun eigen hachje in deze onzekere tijden – en vinden dat ze hem lang genoeg hebben gesteund.

Hij is een goede man van in de dertig, met een gebroken jeugd, een toekomst die in de kiem werd gesmoord en nog altijd geeft niemand hem kans zijn volle potentieel te ontplooien. Als een zaadpluisje is hij aangewaaid, tegen de verdrukking in opgegroeid en nu… Heer ontferm U.

Marieke Sillevis Smitt is pastor voor ongedocumenteerden in Utrecht en coach/trainer Onverwacht Opgewekt (zie onverwachtopgewekt.nl).

Het Ubuntuhuis wil het Zuidafrikaanse ‘ubuntu’ (onderlinge verbondenheid van mensen onderling) verder ontwikkelen en uitdragen in Nederland.

Villa Vrede is een ontmoetingsplek in Utrecht voor mensen zonder papieren.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken