Menu

Basis

In gesprek over God

Wat betekent God voor u? Welke rol speelt Hij in uw geloof en leven? Herkent u zich in de woorden over God in de Apostolische Geloofsbelijdenis? In deze bijdrage vindt u een handreiking om samen over deze vragen te praten.

Over het algemeen komen we in ons dagelijks leven niet zo gauw in gesprek over God. Het is niet een onderwerp waar we zomaar over beginnen. Daar voelt het te persoonlijk voor. Bovendien is het moeilijk om woorden te vinden voor God. Hij is altijd groter dan wat wij over Hem kunnen zeggen. God is heilig. Uit eerbied spreken we dan maar niet te veel over Hem. Schroom bij het praten over God is niet verkeerd.

Deze basishouding is zelfs aan te bevelen. Wanneer we te stellig over God spreken, wekken we de indruk dat we Hem precies kennen. Met deze aanmatigende opstelling doen we God en onze gesprekspartner(s) tekort. Aan de andere kant mogen we soms ook wel wat vrijmoediger zijn om het gesprek over God aan te gaan. Als leerlingen en gemeente van Jezus Christus hebben we immers de opdracht om Gods liefde door te geven, in onze daden en in onze woorden. Wellicht zijn daar meer gelegenheden voor dan wij denken.

Met collega’s, buren, vrienden…

In onze dagelijkse bezigheden ontmoeten we verschillende mensen. Op ons werk bijvoorbeeld, bij onze vrijwilligersactiviteiten, in de straat waar wij wonen, bij een hobby- of sportclub… Regelmatig raken we in gesprek. De ene keer kort, zomaar even een praatje. De andere keer wat uitgebreider. Het is belangrijk om tijd te nemen of te maken voor deze gesprekken. Zo leren we elkaar (beter) kennen.

Om over persoonlijke onderwerpen te kunnen praten is het nodig dat we de ander vertrouwen. We kunnen elkaar dat vertrouwen op verschillende manieren schenken. In de eerste plaats door oprechte belangstelling te tonen voor wie de ander is en voor wat hem/haar bezighoudt. Luister met aandacht, neem de ander serieus, oordeel niet. Een tweede manier om vertrouwen te geven is door je eigen hart te openen. Laat je kennen, vertel over wat je vreugde, zorgen of inspiratie geeft. Stel je kwetsbaar op. Daarmee nodig je de ander uit om dat ook te doen.

Luister met aandacht, neem de ander serieus, oordeel niet…

Kerk, geloof en God kunnen zo een heel natuurlijke plaats krijgen in onze gesprekken. We kunnen bijvoorbeeld iets vertellen over onze kerkelijke betrokkenheid en de ander vragen of hij/zij ook iets heeft met de kerk. Soms komt het gesprek dan al snel op ‘geloof’ of ‘God’. Misschien heeft de ander niets met de kerk, maar gelooft hij of zij wel dat er ‘iets’ of ‘Iemand’ is. Wat betekent dat voor hem/haar? Waar en wanneer ervaart de ander dat ‘iets’ of die ‘Iemand’?

Deel ook hoe jij God ziet en ervaart. Welke rol speelt dat in je leven, in de keuzes die je maakt?

  • Raakt u in het dagelijks leven wel eens met iemand in gesprek over God? Kunt u zich een voorbeeld herinneren uit de afgelopen tijd? Hoe begon en verliep dat gesprek?
  • Wat weerhoudt of belemmert u om met anderen over God te praten?
  • Probeer voor uzelf te omschrijven hoe u God ziet en ervaart. Zie ter inspiratie de portretjes in dit themanummer. Deel dit eens met iemand in uw omgeving.

Bij een pastoraal bezoek

In het pastorale bezoekwerk proberen we elkaar in lief en leed nabij te zijn. Bijzondere gebeurtenissen in het leven kunnen diepe geloofsvragen of -ervaringen oproepen. De geboorte van een kind bijvoorbeeld brengt vaak een enorme verwondering over het leven en dankbaarheid met zich mee. Ziekte of het verlies van een dierbare kan het geloofsvertrouwen doen wankelen of het juist versterken. Deze gebeurtenissen kunnen een gesprek op gang brengen over beelden van God en over het ervaren van Gods Aan- of Afwezigheid.

Een pastoraal gesprek biedt ook ruimte aan het verdere levensverhaal. Bij stukjes en beetjes vertellen mensen over allerlei ervaringen in de loop van hun leven. Hierbij kunnen ook ervaringen rond God ter sprake komen. Welke momenten/gebeurtenissen zijn in iemands geloofsontwikkeling belangrijk geweest? Hoe denkt hij of zij over de woorden in de Apostolische Geloofsbelijdenis: Almachtige, Vader, Schepper?

In het pastoraat gaat het vooral om aandacht voor het verhaal van de ander. Soms kan er ook gelegenheid zijn om als bezoeker te vertellen hoe jij God ziet en ervaart.

Een belangrijke kracht van het pastoraat is dat we samen bemoediging, hoop en troost bij God kunnen zoeken.

Dit kan door een bepaald bijbelgedeelte/-verhaal te lezen, een lied of gedicht, en hier samen over te praten. Het kan ook door een gebed uit te spreken.

  • Komt u in uw bezoekwerk vaak in gesprek over God? Op welke manier(en)? Of praat u er juist niet zoveel over? Hoe beleeft u dat?
  • Welke teksten en beelden spreken u aan in dit themanummer? Welke zou u kunnen gebruiken in uw bezoekwerk?

In de kring

Er zijn veel verschillende manieren om tegen God aan te kijken en om iets van Hem te ervaren. Dat ontdekken we zeker als we in een groep in gesprek gaan over God. Hoe wij God zien en noemen, wordt gekleurd door wie wij zijn. Diverse factoren spelen daar een rol in: ons karakter, onze (geloofs)opvoeding, de ervaringen die we in de loop van ons leven hebben opgedaan, de omstandigheden in ons leven nu… Door samen over ons beeld en onze ervaring van God te praten, krijgen we meer oog voor de grootheid van God. Verschillende visies en belevingen vullen elkaar aan.

Als handreiking voor een groepsgesprek over God kunnen de woorden uit de Apostolische Geloofsbelijdenis gebruikt worden. Zoals: Hoe beleeft u de omschrijving van God als ‘Almachtige Vader’ en als ‘Schepper van hemel en aarde’? Met welke woorden zou u zelf God het liefste willen omschrijven? Wat vindt u het meest kenmerkend voor God?

Hoe wij God zien, wordt gekleurd door wie w ij zijn: karakter, opvoeding, ervaringen…

Dat er verschillende beelden en ervaringen met God zijn, blijkt ook uit een boek dat pas verschenen is onder de titel Nooit heb ik niets met U. Hierin interviewt de auteur, Henk Veltkamp, 25 bekende en minder bekende mensen over ‘God’. Hij stelt hen een aantal uitnodigende vragen over hun beleving van God. De vragen in dit boek lenen zich ook goed voor een kringgesprek over God.

Enkele vragen (enigszins bewerkt) uit Nooit heb ik niets met U:

  • Wat roept het woord God het eerste in u op?
  • Welk beeld had u in uw jeugd van God? Hoe is dat nu?
  • Welke gebeurtenissen in uw leven hebben een belangrijke rol gespeeld in uw verhouding tot God?
  • Wie zijn er voor u belangrijk geweest op uw weg met God?
  • Welke tekst (lied, gedicht, bijbelgedeelte…) zegt voor u iets wezenlijks over God?

In gesprek mét God

Om iets over God te kunnen zeggen is het belangrijk dat we in gesprek blijven mét God. Paulus roept de Tessalonicenzen op om ‘onophoudelijk te bidden’ (1 Tessalonicenzen 5:17). Tijdens al onze bezigheden is het goed om de verbinding met God open te houden. We kunnen in ons hart met Hem praten en naar Hem luisteren.

In iedere situatie kunnen we proberen te ontdekken wat God van ons vraagt en tot ons zegt. We mogen erop vertrouwen dat Hij ons helpt om goede woorden te vinden in het spreken over Hem.

Gerry Kramer-Hasselaar is bezoekmedewerkster in de kerk en psychologe. Zij is lid van de redactie van Ouderlingenblad.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken