Kauwen op de preken van Meester Eckhart

Open Deur 2017 - 01 | Marga Haas | Artikel, Overige artikelen

‘Sla acht op jezelf en waar je jezelf aantreft, laat jezelf daar los.’ Twee jaar lang preken van de middeleeuwse mysticus Meester Eckhart lezen, wat voor invloed heeft dat op je? Marga Haas spreekt met drie deelnemers aan haar Eckhart-leesgroep.

WAT GEEFT HET LEZEN VAN DE PREKEN VAN ECKHART JE?

Greetje (56): ‘Eckhart speelt een verbindende rol in mijn leven. Ik ben veel met geloof bezig, maar in de kerk vind ik het al langere tijd niet meer. Ik heb veel gelezen uit andere tradities, zoals ‘Een cursus in wonderen’. Bij Eckhart kom ik hetzelfde tegen, maar dan uit de traditie waarin ik ben opgegroeid. Hij is een brug, waarover ik weer kan thuiskomen.’ Desirée (50): ‘Ik ben een betrokken kerkganger en wil aan mijn persoonlijke relatie met God blijven werken. Eckhart daagt me uit verder te gaan op de weg van het geloof. Hij is niet eenvoudig, dat irriteert soms. Maar blijkbaar zit er wel iets in, want ik blijf graven.’ Bart (56): ‘Ook ik ga een weg van voortdurende geloofsverdieping. De cursus theologische vorming, kloosterbezoek – het zet veel in beweging en Eckhart doet zijn duit in het zakje. Hij is soms een grote lastpak. Dan kan ik het boek wel in de hoek smijten. Maar hoeveel weerstand ik ook voel, ik blijf het lezen omdat hij me zoveel leert. Over God en over mezelf.’

IS HET NODIG OM ZO LANG MET DIE PREKEN BEZIG TE ZIJN?

Bart: ‘Hoe langer je leest, hoe dieper je doordringt in wat Eckhart schrijft. Hij herhaalt veel, maar zegt het telkens in net iets andere bewoordingen. Zo wordt het ingescherpt.’

‘Hij is een brug, waarover ik weer kan thuiskomen.’

Desirée: ‘Ik heb geleerd om mijn oren niet meer zo te laten hangen naar andermans mening. Dat geeft ruimte. Maar daar ben je natuurlijk niet zomaar. Dat moet herhaald en herhaald en herhaald. En af en toe is zo’n inzicht er ineens. Dan ga ik blij en vervuld naar huis.’ Bart: ‘Van Eckhart leer ik om uit een situatie terug te treden. Uw wil geschiede – het is een kluif, maar het helpt als je dingen kunt laten gebeuren. Ik moet in mijn werk vaak snel reageren, dat trekt me er dieper in. Als ik eruit blijf, kan ik veel beter out of the box denken. Dat geeft soms echt een omkeer – al is het maar in mijzelf. Een bekering, kan ik eigenlijk wel zeggen.’ Greetje: ‘ Je neemt jezelf helderder waar. Laatst gaf ik mijn dochter weer eens ongevraagd advies. Zij boos. Maar ik nam dat niet persoonlijk op, zoals ik dat eerder deed. Ze werd boos om wat ik zei, niet om wie ik bén. Ik kan nu sneller zien dat het niets met mij te maken heeft. Ik leer steeds meer los te laten. Ik hóéf er niets mee.’

KUN JE ECKHART AANBEVELEN AAN ANDEREN?

Greetje: ‘Je moet het wel echt graag willen. Eenvoudig is het niet. Eckhart zet veel in beweging in je ziel, in je geloof. Daar moet je niet bang voor zijn.’ Bart: ‘Het is confronterend. Maar bij mij vergroot hij ook het verlangen.’ Desirée: ‘En je moet het echt sámen doen! In mijn eentje probeer ik het wel eens, maar dat lukt gewoon niet. Je hebt elkaar nodig om het vol te houden.’ Greetje: ‘Het gesprek is zo belangrijk! Je leert van elkaars ervaringen.’ Desirée: ‘Ja, je moet er samen op kauwen. Eckhart is voedzame kost, maar niet licht verteerbaar.’

Marga Haas is theoloog en redactielid van Open Deur en schreef ‘God en ik zijn één. Veertig dagen met Meester Eckhart’ (Meinema, 2015).

Enkele preken van Eckhart zijn op internet te vinden. Op www.open-deur.nl (bij de tips bij dit januari-nummer) vindt u een link.