Westerse arrogantie
Onlangs verscheen er een rapport van de Raad van Europa over de positie van minderheden in Bulgarije. Ook al is er op verschillende terreinen flink vooruitgang geboekt, nog steeds worden Roma er gediscrimineerd. Er zijn nog altijd problemen op het gebied van scholing en hate speech blijft vaak onbestraft.
Ik woon in een regio waar de meerderheid etnisch Bulgaars is, maar er leven ook grote minderheden van Turken en Roma. In de protestantse gemeenten hier zijn al deze groepen vertegenwoordigd. Bewust wordt de verbinding met elkaar gezocht en iedereen is welkom. Dit vanuit het geloof dat iedereen voor Christus gelijk is en dat Hij ons opdraagt om elkaar lief te hebben. Natuurlijk zijn er wel eens wrijvingen vanwege cultuurverschillen of begrijpt men elkaar niet goed, maar het is altijd de insteek om samen verder te gaan en de ander ruimte te gunnen. Het is daarom misschien niet verwonderlijk dat volgens de laatste volkstelling de protestantse kerken landelijk gezien voor ongeveer zestig procent uit Roma bestaan. De kerk is de plek waar ze volledig meetellen en waar ze ook leidinggevende posities innemen.
Een koude douche waren de reacties van enkele in Bulgarije wonende Nederlanders en Belgen op het rapport. Volgens hen was te merken dat de opstellers hier niet woonden, want Roma worden op allerlei manieren positief gediscrimineerd en krijgen kansen genoeg, het rapport moest dus vooral niet serieus genomen worden. Dit riep ergernis bij me op, omdat ik hier iets heel anders zie.
En daarbij: zij hebben er zelf voor gekozen om hier te wonen, zij zijn over het algemeen rijker dan de gemiddelde Oost-Europeaan en hebben op het gebied van scholing en werk niet te klagen. Wat is het, dat een ander misgund wordt wat men zelf heeft? En dan blijkbaar vooral een ander die een andere etnische en culturele achtergrond heeft? Dit is een uiting van West-Europese arrogantie die ik hier wel vaker tegenkom. Een cultuur waar ook ik in opgegroeid ben. Dat roept een ongemakkelijke vraag op: als ik eerlijk ben, hoeveel sporen draag ik daar zelf van mee, al is het onbewust …?
Foka van de Beek is als theologe en toerustingswerker door de GZB uitgezonden naar Burgas in Bulgarije, stad en provincie aan de Zwarte Zee. Dit is haar laatste column vanuit Burgas voor TussenRuimte.
