Langs het pad van verwondering

Kerst 2020 PKN Waalre

Doordat we moeten improviseren dit jaar en andere vormen moeten vinden om Kerst te vieren, komen we misschien wel dichter bij het kerstverhaal dan ooit tevoren.
In de Protestantse Gemeente Agnus Dei in Waalre is een vorm gezocht die het midden houdt tussen op weg gaan, vieren en je laten verwonderen. Een tocht langs vijf thema’s.

Door Ferdinand Borger en Wilma Stofmeel

Dit jaar zullen we niet ‘gewoon’ Kerst kunnen vieren. Er is geen ruimte voor overvolle kerken en de bijeenkomsten die we wél organiseren zullen maar door een klein aantal mensen kunnen worden bezocht. Eind oktober ging een predikant in Dortmund in het ARD programma ‘Wort am Sonntag’ op deze nieuwe en voor iedereen unieke situatie in. Hoe moest dat nu met Kerst, zonder Kerstmarkten, zonder concerten, zonder afgeladen kerken? Zijn conclusie: we zullen dit jaar moeten improviseren en andere vormen vinden. En het zou zomaar eens kunnen zijn dat we daarmee dichter bij het Kerstverhaal komen dan ooit tevoren. Want het begin, de geboorte van Jezus verliep méér dan improviserend, op zoeken naar een plek die zich in eerste instantie niet liet vinden, met mensen die op kraambezoek komen die niets anders waren dan vreemden…

Een extra aansporing dus om in Waalre in de Agnus Dei-gemeenschap dit jaar ook op zoek te gaan naar een vorm die het midden houdt tussen op weg gaan, vieren én je laten verwonderen. Een tocht langs vijf thema’s met als hoogtepunt het moment van Verstilling in de kerkzaal. En met een slot op het voorplein van de kerk, voor deze avond omgedoopt tot het Plein van de Verbinding.

Langs het pad – een tocht langs vijf thema’s

De thema’s: Verwondering, Verwachting, Vrede, Verstilling en Verbinding zijn de basis voor de inrichting van vijf verschillende plekken in en rond de kerk. Iedere plek krijgt zijn eigen karakter.
De lijn die de plekken verbindt wordt gevormd door vijf personages uit het Kerstevangelie. Zij nemen de groepen van steeds twintig deelnemers bij de hand en vertellen in fragmenten het Kerstverhaal vanuit hun eigen perspectief.

Het geheel duurt niet langer een uur.
Elk half uur start er een nieuwe groep.
Deelname kan alleen door vooraf in te schrijven.
De start van de route is in de tuin van de pastorie, die wordt ingericht met een vuurkorf bij de ingang, lichtjes begeleiden de looproute.
Op de achterkant van de kerk (buitenwand): projectie met een beamer vanuit de pastorie, van fragmenten van films waarin engelen voorkomen.
Naast de vijver in de tuin eventueel muziek die de beelden op de kerk begeleidt. Windlichtjes in door kinderen versierde jampotjes worden verspreid door de tuin neergezet. In de grote boom hangen windgongen met verschillende toonsoorten. De boom wordt zacht verlicht. In de tuin worden de deelnemers opgehaald door het eerste personage: de Herbergier.

Eerste thema: Verwondering

Personage: De Herbergier.
Locatie: Fietsenhok

Een jonge toneelspeler staat bij een vuurkorf. Hij/zij speelt de herbergier en neemt de groep mee naar het fietsenhok en vertelt wat hem/haar is overkomen. Een jong stel, waarvan de vrouw zwanger was is door hem weggestuurd. Hij wijst op kleding en dekens die ze achter hebben gelaten. Terwijl hij het voorval in herinnering brengt, nemen Jozef en Maria plaats en blikken we een moment terug in de tijd. Dit vormt het eerste deel van het verhaal.

Tweede thema: Verwachting

Personage: Anna of Simeon
Locatie: Tuinkamer

De groep wordt door Anna of Simeon opgehaald bij het fietsenhok. Anna en Simeon staan beiden voor hoop en verwachting in het Kerstverhaal. Zij nemen de groep mee de tuinkamer in. Nadat de groep heeft plaatsgenomen, zien ze een projectie van interviews met mensen uit het dorp die te lijden hebben gehad onder de corana-crisis. Hoe geven zij de hoop een plaats in hun leven? Hoe kijken ze naar het feest van Kerst? Na de projectie wordt de groep opgehaald door de Engel.

Derde thema: Vrede

Personage: De Engel
Locatie: Grote zaal

De Engel haalt de groep bij de tuinkamer op en neemt iedereen mee naar de grote zaal. Daar hangen schilderijen met het thema ‘vrede’ gemaakt door diverse schilderclubs in Waalre. De engel vertelt het derde deel van het verhaal en licht de schilderijen toe. Hij/zij brengt de groep over het podium door de kindernevendienstruimte naar buiten. Van daaruit naar de hal, waar kaartjes liggen waarop wensen geschreven kunnen worden, die in de kerkzaal opgehangen worden in de kerstboom die voor in de kerk staat, op het liturgisch centrum achter de doopvont.

Vierde thema: Verstilling

Personage: Maria
Locatie: Kerkzaal

De groep wordt in de hal opgehaald door Maria. Zij neemt hen mee de kerkzaal in. Maria is een oudere vrouw die terugblikt op haar leven in het vierde deel van het verhaal. Zij geeft de groep de gelegenheid om de wensen op te hangen en begint dan te vertellen.
Op de beamer: projecties van Maria als moeder/Piëta.
In de kerkzaal staat een minimaal aantal stoelen, 20 – 25, waarop mensen plaatsnemen nadat ze de wensen in de Kerstboom hebben gehangen. Verder kunnen er met bloemen etc. in de zaal liturgische accenten worden gemaakt die de verstilling benadrukken.
Dan start er muziek, die de verstilling begeleidt: Arvo Pärt etc. Na dit verstilde miniconcert komt er een herder de kerk binnen gelopen. Hij neemt de groep mee naar buiten naar het voorplein waar twee tenten staan opgesteld. Van verstilling gaat het nu naar: verbinding.

Vijfde thema: Verbinding

Personage: Herder
Locatie: voorplein van de kerk

De herder haalt de groep op uit de kerkzaal en neemt iedereen mee naar buiten. En vertelt het vijfde deel van het verhaal.
In een tent op het voorplein: een buffetje met koffie/thee, ranja en wat lekkers (van parochianen, gemeenteleden, buurtbewoners) – géén zitjes, alleen statafels.
In een andere tent de mogelijkheid om kerstengelen en andere dingen te kopen, die met een groep in november zullen worden gemaakt. Opbrengst voor diaconaal centrum Het Hemeltje in Eindhoven. Beperkt samen zijn, in verband met de volgende groep.
Mogelijkheid om het hier samen af te sluiten door een paar kerstliederen te zingen, begeleid door leerlingen van de muziekschool of anderen.
We bedenken nog een ritueel waardoor de verbinding benadrukt wordt en het tot een afsluiting komt.

Actuele informatie op www.adkerk.nl