Menu

Basis

Lea’s ogen hadden geen glans?

Zussen uit de Bijbel: Lea en Rachel. Lea wordt in één klein zinnetje beschreven. Ze wordt uitgehuwelijkt aan Jakob, die van haar zus houdt. En moet hem uiteindelijk delen met haar zus.

De verhalen in de Bijbel over Isaak, de zoon van Abraham, over de zonen van Isaak: Jakob en Ezau, en over de twaalf zonen van Jakob, gaan allemaal over de twee grote beloften van God aan Abraham. Verteld wordt hoe uit Abraham een volk ontstaat en hoe dat volk Israël uiteindelijk het land Kanaän in bezit krijgt.

Het begint klein. Van de twee zonen van Isaak kan er maar één de zegen krijgen die Abraham van God kreeg. Isaak ziet het probleem niet. Volgens hem valt er weinig te kiezen, die zegen is voor de oudste zoon. Aan God wordt niets gevraagd. Maar wie van de twee zou het worden als God het voor het zeggen had? Ezau, de oudste, de jager, of Jakob, de jongste, de herder? De man die dood maakt of de man die de boel bij elkaar houdt? Door list en bedrog is het uiteindelijk Jakob die gezegend wordt. Ezau is woedend en Jakob vlucht naar zijn oom Laban.

Zacht

Als Jakob bij zijn oom komt, wordt hij tot over zijn oren verliefd op Rachel, de jongste dochter van zijn oom. Met haar wil hij trouwen. Ze is knap en heeft een mooi figuur. Van haar oudere zus Lea wordt alleen maar iets gezegd over haar ogen. Dat is misschien wel zo belangrijk. In iemands ogen kan je zien wie iemand is: boos of hartelijk, of afwachtend, of teleurgesteld. Dus eigenlijk weten we heel veel over Lea. ‘Lea’s ogen hadden geen glans’ lees ik in de Nieuwe Bijbelvertaling. En ik zie een teleurgestelde vrouw voor me. Of een vrouw die in zichzelf is gekeerd en weinig tot geen belangstelling heeft voor de mensen om haar heen. Maar dan lees ik het verhaal ook nog eens in de Bijbel in Gewone Taal. Daar staat iets anders! ‘Lea’s ogen waren zacht.’ En nu zie ik een vrouw die misschien wat afwachtend is, maar gewoon lief. Die van iedereen het beste denkt. Een beetje naïef ook wel.

Rivalen

Het kan best dat Lea en Rachel goede zussen zijn, die alle geheimen met elkaar delen, die veel samen doen, die bij elkaar te rade gaan. En als Jakob niet verliefd was geworden op Rachel had dat een leven lang zo kunnen zijn. Maar Jakob is wel verliefd geworden. En erger nog: oom Laban vindt voor Lea geen eigen man. Hij huwelijkt Lea eerst aan Jakob uit om later ook Rachel met hem te laten trouwen. Op slag zijn de zusjes rivalen geworden. En allebei verlangen ze naar wat hen niet gegeven is. Dat doet wel denken aan Jakob, die koste wat het kost de zegen wilde hebben die eigenlijk voor zijn broer was.

Plaatsvervangend

Lea wil maar één ding: dat er van haar gehouden wordt, door Jakob. Dat kan Jakob niet. God ziet dat en Hij geeft Lea kinderen. God houdt van Lea, een plaatsvervangend ‘houden van’, door de bron van alle liefde. En bij iedere zoon die Lea op de wereld zet, groeit haar hoop op de liefde van Jakob. Die hoop roept zij uit naar God, die mensen voor elkaar gemaakt heeft, omdat mensen elkaars liefde nodig hebben.

Als ik die korte gebeden van Lea lees, weet ik het zeker: Lea’s ogen waren zacht. En misschien, na een lang leven samen, heeft Jakob dat ook gezien. Lea wordt uiteindelijk begraven in het familiegraf, bij Abraham, Sara, Isaak, Rebekka en Jakob.

Iet Buijser is predikant van de wijkgemeente De Prinsekerk in Rotterdam.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken