Liturgisch theater als protest en gebed

Deacon Danny en zijn ACTS Teatro op de Filipijnen

Deze bijzondere docent en dit bijzondere onderwijs passen bij het bijzondere karakter van de Iglesia Filipina Independiente. De IFI ontstond in de context van de Filipijnse strijd voor onafhankelijkheid als een autonome katholieke kerk in en voor Filipijnen. De kerk beschouwt het als haar roeping om het evangelie ook te verkondigen door het revolutionaire vuur brandend te houden en te protesteren tegen maatschappelijk onrecht en nieuwe vormen van koloniale onderdrukking. De kerk betaalt hier vaak een hoge prijs voor, ook in mensenlevens.

Wat is de rol van dit theateronderwijs?

‘ACTS Teatro beantwoordt aan de behoeften van de tijd. Op de Filipijnen wordt de kerk geconfronteerd met buitengerechtelijke executies, militarisering, armoede en de benarde situatie van de inheemse bevolking.

Dit zijn de sociale kwesties waartegen de IFI zich heeft moeten verzetten. ACTS Teatro is geroepen de theologie en spiritualiteit van de IFI tot uitdrukking te brengen: het gaat erom een kerk voor de armen te zijn.

Het liturgisch drama is niet alleen om verhalen te vertellen of over iets te vertellen, maar om ons te confronteren met de realiteit waarin we leven. En deze realiteit vraagt om concrete actie. Dit is ook het geloof van de IFI:

Hoe verbindt ACTS Teatro dan religieuze met maatschappelijke thema’s? ‘Het is de doelstelling van ACTS Teatro om de theologie en spiritualiteit van de IFI te dramatiseren en zo voor de missie van de kerk in te zetten. We laten bijvoorbeeld zien hoe de Goede Week vol is met thema’s die met sociale rechtvaardigheid te maken hebben. Zo maakten we: ‘Taghoy’ (‘Klaagzang’) en ‘Pasanin Moang Krus’ (‘Draag het kruis’).

In ons liturgische theater aarzelen we niet om de donkere kant van het menselijk bestaan zichtbaar te maken. Het heeft als doel om mensen te leren de waardigheid van de mens te respecteren. Precies wat Jezus deed in zijn aardse leven; genezen, voeden en onderwijzen – en daarbij benadrukken wij ook het lichamelijke welzijn van de mens, niet alleen het geestelijke.’

Is liturgisch theater een ‘plaatje bij een praatje,’ een soort illustratie van de preek?

‘Nee, het is meer dan dat: liturgisch theater is een vorm van voorbede. We spelen het leven van mensen in de marge, hier op de Filipijnen, om ons in te leven in hun lijden en ons aan te sluiten bij hun strijd.

Dit is een vorm van gebed, waarmee de IFI vormgeeft aan haar kerk-zijn en aan de verkondiging van het evangelie. Het laat ook zien waaruit de priesterlijke, voorbiddende taak van de kerk bestaat: gebed voor de armen. ACTS Teatro is een instrument om de traditie van de IFI als een kerk van en voor de Filipijnen voort te zetten en haar charisma door te geven aan de volgende generatie; dit doen we door middel van liederen, dans en drama.’

Maar is dit niet een toevalstreffer, met jou als bijzondere docent?

‘ACTS Teatro heeft gelukkig ook invloed gehad op andere IFI-seminaries en bisdommen. Wat wij nastreven vindt dus navolging. ACTS Teatro heeft de traditie van de IFI op een eigen manier behouden en geeft die nu door aan anderen, we zien dat als onze dienst, als onze manier van evangelisatie en toerusting.’