Niet langer samen

Mevrouw de Boer, Anja (80 jaar), is afgelopen najaar verhuisd naar een verpleeghuis. Ze heeft de ziekte van Alzheimer. Anja en haar man Tom wisten dat al een tijd. Toch spraken ze er weinig over. In het begin van haar ziekte ging het nog aardig goed met Anja. Als ik bij hen op bezoek was, merkte ik wel dat Anja sommige dingen twee of drie keer vertelde. Maar verder leek er niets aan de hand. Vorig jaar ging de gezondheid van Anja opeens snel achteruit. Toen Tom zijn heup brak en naar het ziekenhuis moest, kon Anja niet alleen thuisblijven. Er werd een spoedopname in het verpleeghuis voor haar geregeld. Deze tijdelijke opname leidde tot permanent verblijf.

Begin december ben ik bij Tom op bezoek geweest. Hij vindt het fijn om nu vrijuit te kunnen vertellen hoe het met hemzelf gaat en wat de ziekte en opname van Anja voor hem betekenen. Voorheen sprak ik hen altijd samen. Tom zei meestal niet zoveel.

Vandaag ga ik naar Anja in het verpleeghuis. Tom blijft dan graag thuis om iets voor zichzelf te kunnen doen. Als Anja me ziet, duurt het even voor ze weet wie ik ben. Wanneer ze het woord ‘kerk’ hoort, kan ze me weer een beetje plaatsen. In het begin van het gesprek moppert ze veel: ‘Ik vind het helemaal niet leuk hier, allemaal vreemde mensen… Ik wil naar huis, bij Tom zijn.’ Op een gegeven moment, raakt ze de draad van haar verhaal kwijt. Ze stopt midden in een zin en valt stil. Als ik wat verder vraag of iets zeg, komt er weinig reactie. Ik blijf maar gewoon even stil bij haar zitten.

Ondertussen kijk ik een beetje rond in haar kamer. Op haar tafeltje zie ik een foto van een boerderij staan. ‘Leuke foto,’ zeg ik. ‘Ja, daar heb ik gewoond,’ antwoordt ze. Ze begint te vertellen over vroeger: over haar ouders, het grote en gezellige gezin, de dieren die ze hadden… Anja leeft weer helemaal op. Haar boosheid en verwarring lijken verdwenen. De tijd vliegt om. Dan moet ik weer weg. ‘Graag tot een volgende keer,’ zeg ik. ‘Ja, graag!’ antwoordt ze.

Misschien weet Anja straks niet meer dat ik geweest ben, maar dat vind ik niet erg. Nu was het fijn: voor haar, voor Tom en voor mijzelf.