Preekillustraties: Gastvrijheid

Met iedere gast verandert je huis…
Ann Wenske

Een gast, hoe schamel ook, is heilig.
Hugo Claus

Echte gastvrijheid betekent je leven geven aan de ander
Glossy Thomas

Een oude indiaanse vrouw bracht mijn moeder vaak een paar patrijzeneieren of een hand wilde bessen. Mijn moeder sprak de taal van de Arauca-indianen niet, de indiaanse geen Spaans, maar ze dronken samen thee met iets erbij, elkaar toelachend. Als de oude vrouw wegging, zei ze altijd dezelfde zin, die we aan de klanken leerden herkennen. Iemand vertaalde de zin voor ons: ‘Ik kom terug, want ik houd van mezelf als ik bij jullie ben.’
Ieder mens heeft een innerlijke plek waar God wil wonen.
Jurjen Beumer

Het woord gast betekent in het Nederlands oorspronkelijk niet alleen gast maar ook vreemdeling en vijand. Ook in het Latijn wordt hetzelfde woord gebruikt voor ‘gast’ en voor ‘vijand’. Een ‘gast’ lijkt dus altijd ‘een vreemde gast’ te zijn. Betekent dat dat ik ook gastvrijheid verleent aan iemand die ik niet ken? Aan iemand die niet dezelfde taal spreekt als ik, die zich niet net zo gedraagt als ik? Of verwacht ik dat iemand net zo is als ik, voor ik hem gastvrij ontvang?

Rabbi Levi Jitschak van Berditsjev ging naar Lemberg en vroeg een van de welgestelde joden om onderkomen voor de nacht. De man, die deze rabbi niet kende, wees hem af. Rabbi Levi ging daarop naar een arme leraar en overnachtte bji hem.

Een paar uur later verspreidde het bericht dat de grote rabbi Levi Jitschak in Lemberg verbleef, zich als een lopend vuurtje door de stad. Toen de rijke man dit hoorde, rende hij naar de rabbi, en verontschuldigde zich – hij wist niet welke vooraanstaande persoon hij voor zich had gehad, anders had hij hem zeker als een vorst ontvangen. Hij drong erop aan dat de rabbi alsnog bij hem zou komen. Maar de rabbi nam zijn aanbod niet aan.

‘Waarom roemen onze geleerden de gastvrijheid van Abraham en niet die van zijn neef Lot?’ vroeg hij. ‘Want Lot heeft toch dezelfde drie gasten bij zich opgenomen die Abraham ook gastvrij had onthaald? Het verschil is, dat die drie mensen aan Abraham verschenen als eenvoudige mensen terwijl ze tot Lot als engelen kwamen. Iedereen is bereid engelen bij zich op te nemen, maar niet zomaar volledig onbekende arme mensen.’
Chassidische wijsheid

‘De (Nederlandse, red.) gastvrijheid heeft lange tijd bestaan uit zéggen dat we gastvrij zijn. Daarmee bedoelden we: ik zit daar en jij gaat daar zitten en laten we elkaar niet lastig vallen. Tolerant is een verschrikkelijk woord, daar schuilt desinteresse achter. Als je je niet hoeft te bemoeien met elkaar, geen last hebt van elkaar, dan is het makkelijk om gastvrij te zijn. Nu wordt er een andere gastvrijheid gevraagd, namelijk werkelijke interesse in de ander. (…) Mensen moeten elkaar leren kennen!’
Kathleen Ferrier

Alle gasten die aankomen, moeten ontvangen worden als Christus Zelf, want eens zal Hij zeggen: ‘Ik kwam als gast en gij hebt Mij ontvangen.’ Vanuit het besef dat iedere gast de Heer kan zijn, heeft de portier van een Benedictijns klooster de opdracht om zodra iemand aanklopt of een arme om hulp vraagt, te antwoorden met ‘God zij dank!’ (Deo gratias) of ‘Laten wij de Heer zegenen’
Benedicamus Domino

‘Onze Regel zegt dat we iedere gast moeten begroeten alsof het Christus is’, vertelde een benedictijner monnik. ‘Maar soms als er weer iemand op de deur klopt, zeggen we: ‘O Christus, niet u weer…?’ (‘O Christ, not you again?)
Benedicamus Domino