Preekillustraties: Schuld

Gelukkige schuld, die een dergelijk groot Verlosser verdiend heeft!
Exultet, paaszang, ontleend aan een homilie van Augustinus

Voor God is ieder een zondaar en voor de keizer is niemand zonder schuld.

Russisch spreekwoord

Op de bodem aller vragen ligt der wereld zondeschuld.

J.H. Gunning jr.

Een rabbi zei: ‘De mens is niet schuldig doordat hij zonden begaat – de verzoeking is groot en zijn kracht is klein. De mens is schuldig omdat hij altijd kan omkeren en het niet doet.’

Je moet jezelf niet voortdurend kwellen met datgene wat je verkeerd gedaan hebt, maar de innerlijke kracht die je gebruikt voor zelfverwijt besteden aan je taak in de wereld waartoe jij bestemd bent.

Als je steeds weer piekert over kwaad blijf je daarin gevangen. Immers: of je drek zus roert of zo roert, drek blijft het. In feite is zo iemand steeds met zichzelf bezig.

Zie het zo: Kwaad heb je gedaan, doe daar goed tegenover.

Martin Buber, Uit: ‘De weg van de mens’

Schuld blijven belijden, hoe vaak je ook faalt, heeft nog een voordeel: kennelijk geef je het niet op. ‘Ik heb gezondigd en ben schuldig’, impliceert de hoop op een nieuw begin. Dat schuldbesef de weg vrijmaakt voor het ontvangen van genade en een voorwaarde vormt voor het kunnen dragen van nieuwe verantwoordelijkheid, behoort tot de goede boodschap van het christelijk geloof van alle eeuwen.

Biecht en absolutie kunnen ook een eerste bijdrage leveren aan het herstel van welzijn en van verstoorde relaties. Een biecht betekent dus niet een wegduiken voor de gevolgen van je handelen; absolutie is geen verdwijntruc, en dus is een biecht zonder dat bijvoorbeeld aan gedupeerden excuses worden gemaakt, verzoeningspogingen worden ondernomen of schadeloosstelling wordt aangeboden, een miskenning van de realiteit van schuld.

Theo Boer, in het Reformatorisch Dagblad