Preekschets Matteüs 26:17-31

Witte Donderdag

Witte donderdag is de eerste van het zogeheten Paas-triduüm, de drie vieringen voorafgaand aan de Paasmorgen. Deze vieringen zijn eigenlijk één. Pas aan het eind van de Stille Zaterdag viering spreken wij na de verkondiging van de opstanding, de zegen uit. Op Witte Donderdag kun je stil staan bij twee belangrijke verhalen uit het lijdensevangelie, te weten de voetwassing en/of de maaltijd die Jezus hield met zijn leerlingen. In deze preekschets kies ik voor het laatste. Ik kies er ook voor om dat zo sober mogelijk te doen en op een manier die, naar ik meen, een combinatie is van het ritueel en het verhaal, maar dan niet op een hoogliturgische wijze.

Om te beginnen:

De ruimte is schaars verlicht. Er is een tafel ‘gedekt’ met brood en wijn in het midden. Bij elke zitplaats is ook een kaars aanwezig. Je kunt ervoor kiezen om 12 zitplaatsen te maken, of meerdere, als je ook de vrouwen includeert, die met Jezus hebben meegereisd.

De voorganger zegt:

En zo verzamelden zij zich in de bovenkamer om de maaltijd te houden. En dit waren de namen van de apostelen:

• Simon, bijgenaamd Petrus
• en zijn broer Andreas;
• Jacobus
• en zijn broer Johannes, de zonen van Zebedeüs.
• Phillipus
• en Bartelomeüs,
• Thomas
• en Mattheüs, de belastinginner.
• Jacobus, de zoon van Alpheüs,
• Thaddeüs;
• Simon de patriot of zeloot
• en Judas Iskariot.

Terwijl elke naam wordt voorgelezen, wordt de kaars aangestoken. Dat kunnen 12 mensen/kaarsen zijn of meer als je ervoor gekozen hebt ook de vrouwen te noemen. Je kunt er ook voor kiezen dat elke persoon zelf de naam hardop uitspreekt en dan de kaars aansteekt.

De voorganger zegt:

Zo weten we ons verbonden met geloofsgetuigen, zij die ons in tijd en ruimte zijn voorgegaan en reeds rusten in vrede – wij voegen ons in gedachten bij hen en heiligen Uw naam.

Wij danken God, voor die eerste apostelen en voor allen, die het vuur van het evangelie brandend hebben gehouden de eeuwen heen.

Wij danken God, voor hen die ons zijn voorgegaan en het licht hebben overgedragen aan ons, in het bijzonder diegenen die we hier en nu gedenken… (Namen noemen)

Kom, Jezus. Neem Uw plaats in aan deze tafel en wees onze Gastheer.

(een grote kaars wordt aangestoken)

Liederen

Op dit punt van de viering kun je samen zingen, bijvoorbeeld Liedboek 2013, Zingen en bidden in huis en kerk, 556 of 561. We lezen Matteüs 26:17-25. Ter voorbereiding op het delen van brood en wijn lezen we Matteüs 26:26-29. Brood en wijn gaan rond. Deze lezingen en het delen van brood en wijn kunnen worden afgewisseld met liederen. Tijdens het delen zou je bijvoorbeeld uit Liedboek 2013, Zingen en bidden in huis en kerk, 568 kunnen zingen.

Afsluiting

De voorganger zegt:

Toen zongen Jezus en zijn leerlingen een lied om God te danken. Daarna gingen ze op weg naar de Olijfberg. Jezus zei tegen zijn leerlingen: ”Vannacht zullen jullie mij allemaal in de steek laten. Want God zegt in de heilige boeken: “Ik zal de herder doden, en de schapen zullen alle kanten op rennen.” (Matteüs 26:30-31)

Jezus ging met hen mee naar een plaats, genaamd Golgotha.

Hij werd gearresteerd en zij lieten hem allen in de steek en vluchtten.

In stilte worden de kaarsen uitgeblazen, in de omgekeerde volgorde, dit keer beginnend bij die van Judas Iskariot. Het brood en wijn wordt meegenomen. De grote kaars, die Jezus symboliseert blijft branden en blijft alleen achter in de ruimte. De mensen verlaten de ruimte in stilte.