Menu

Basis

Twee petten, twee mantels

Wat voor profeet is Mohammed? Daaraan vooraf gaat de vraag: Is Mohammed een profeet? Die vraag wordt ons door de Bijbel en de Koran aangereikt. Je kunt namelijk ook jezelf de profetenmantel omhangen.

Volgens de islamitische traditie kreeg Mohammed vanaf 610 bij de berg Hira verschijningen van de engel Gabriël. Jarenlang gaf de engel hem de boodschap van Allah door, een boodschap voor de hele wereld. Dat er maar één God is, Allah, en dat Mohammed zijn profeet is. En dat mensen volgens de rechtvaardige wetten van Allah moeten leven. Dat is het ene verhaal over Mohammed. Het verhaal van Mohammed de profeet.

VEROVERAAR

Maar er is nog een ander verhaal over Mohammed. Over Mohammed de aanvoerder, de veroveraar, de machthebber. Mohammed moest vanuit Mekka uitwijken naar Medina. Maar met een leger van getrouwen wist hij Mekka in het jaar 630 te veroveren. Met enig bloedvergieten. Binnen korte tijd had hij het Arabisch schiereiland onder controle. Ook niet zonder geweld. Joodse tegenstanders werden zonder pardon omgebracht. Na zijn dood zouden de islamitische legers als een stoomwals over het Midden-Oosten heen gaan.

TEGENOVER DE MACHT

Profeten zijn nodig. Machthebbers ook. Maar de combinatie is lastig en vraagt om problemen. Tenminste: volgens de Bijbel. Koningen zijn in dat boek trouwens toch verdacht. Want die willen altijd macht. En altijd meer macht. Daarom moeten er wetten zijn die de macht van de koning inperken. Als het dan toch uit de hand loopt, zijn er altijd nog profeten. De profeet Natan beschuldigt koning David van moord en overspel. En de schapenfokker Amos staat ook op de stoep van het paleis om namens God de koning te kapittelen. Dat is uniek. Zoiets kan alleen in het bijbelse Israël.

EN/OF

Denkend vanuit de Bijbel is het dus nogal problematisch om Mohammed als profeet te zien. Een ‘koning’ die ook profeet is, kan dat? Is dat niet één pet te veel? Waar blijft dan het profetisch protest als de machthebber over de schreef van het recht gaat? Volgens moslims is dat geen probleem. Mohammed was namelijk niet alleen de grootste en laatste profeet, maar ook de perfecte machthebber. Maar als dat waar zou zijn, zou het Koninkrijk van God in 630 zijn aangebroken. En dat geloof ik niet. Christenen en moslims bewijzen alle dagen dat het zo ver nog niet is. Vandaar mijn aarzelingen om Mohammed een profeet te noemen. Ik weet dat het in veel islamitische landen levensgevaarlijk is om dat te zeggen. Daar gaan macht en religie gelijk op. Voor mij is dat juist het bewijs dat profeten geen koningsmantel moeten dragen en koningen geen profetenmantel.

Sam Janse is bijbelwetenschapper.

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken