Menu

None

Wakker dromen

Verlangen

Dit artikel is een gratis introductie op het themanummer van Open Deur over verlangen (2022, nr. 12). Onderaan het artikel vind je de andere bijdragen uit het nummer. Ben je benieuwd naar andere nummers van Open Deur? Bekijk dan alle artikelen.

 Het is verlangen dat ons gaande houdt. Verlangen naar heelheid. Verlangen om mee te doen. Om van betekenis te zijn.

Afgelopen zomer was ik in Parijs met een groep studiegenoten. We gingen onder andere op bezoek in een tentenkamp aan de kade van de Seine, waar jonge asielzoekers tijdelijk verbleven. Hun verlangens waren duidelijk: een mogelijkheid krijgen om te leren, te werken, hun familie te kunnen ondersteunen, een toekomst op te bouwen. De een was goed in wiskunde en wilde leraar worden, een ander voetballer. We waren onder de indruk van hun hoop en de dromen die ze levend hadden weten te houden in alle ontberingen en gevaren onderweg; dromen die ze vasthielden, in dit niemandsland tussen wal en schip.

We spraken ook met de jonge vrijwilligers die de jongens begeleidden. Een van hen vertelde dat ze dit werk was gaan doen nu ze een tussenjaar had na het halen van haar middelbare schooldiploma. Het had haar veranderd: ze was van plan geweest om communicatiewetenschappen te gaan studeren, maar ze wilde nu verder in di

t soort werk – ze had ontdekt dat ze zo van betekenis kon zijn voor anderen.

Verder reikend

Hoe weet je waar je werkelijk naar verlangt? Verlangens zijn te manipuleren, zodat ik van alles zélf denk te willen, terwijl het me ingegeven wordt door slimme marketing, algoritmes en het gedrag van anderen om mij heen. Maar er is verlangen dat niet vervuld wordt door wat ik kan kopen, door wat beschikbaar is om mijn behoefte direct te bevredigen. Dat blijft aan je trekken…

Evenzo is er verlangen dat verder reikt dan dat wat je absoluut nodig hebt om te overleven. Naar meer dan eten en drinken, kleding en een dak boven je hoofd – hoe belangrijk die dingen ook zijn. Verlangen naar heelheid en gekend worden: bevrijd worden uit een situatie waarin je geen kant op kunt, waarin je ongewenst bent, waarin geen plaats voor jou is. Verlangen om mee te doen in je familie en andere groepen, om een bijdrage te leveren aan de samenleving. Verlangen om van betekenis te zijn voor anderen.

foto: Arjan Broers. www.leven-in-volheid.nl                                                                                                 

Holkjes verlangen

Zulke verlangens verwoordden de jongeren in dat tentenkamp, zowel asielzoekers als vrijwilligers. Zulk verlangen dreef ook Holkje van der Veer, die op 6 juni 2022 overleed. Holkje was een dominicanes, ‘de hipste non van Nederland’ werd ze wel genoemd. Ze preekte, schreef, maakte cabaret, nam alle mogelijke initiatieven waarin ze mensen bij elkaar bracht, was altijd vol plannen. En ze was redactielid van Open Deur. Op haar overlijdensbericht stond een uitspraak die haar typeert: ‘Het is verlangen dat ons gaande houdt’.

Holkjes laatste boek heet Verlangen als antwoord. Ze vertelt daarin hoe ze ontdekt waar ze naar verlangt. Van jongsaf wil ze voor alles ‘ja’ zeggen tegen het leven; dat betekent voor haar vooral: deel willen zijn van een gemeenschap. Verlangen krijgt voor haar gestalte in verbinding met anderen. Uiteindelijk is de dominicaanse manier van leven de manier waarop haar verlangen vorm krijgt: een leven in gemeenschap, in verlangen naar en overgave aan God, van betekenis voor anderen. ‘God’ betekent voor haar: ‘een veilig thuis voor ieder mens, voor heel de schepping, waar we geliefd en gekend zijn’.

Klein begin

De adventstijd vóór kerst is een tijd van verwachting. Tijd om je af te vragen: Waar zie ik reikhalzend naar uit? Waar droom ik van? Niet alleen voor mezelf, maar ook voor anderen, voor dat grotere geheel waarvan ik deel uitmaak. Tijd ook om het soort verlangen te wekken dat onrustig maakt. Omdat het van je vraagt om onder ogen te zien hoe ver weg die droom nog is.

En dan wordt het Kerst. Dan wordt duidelijk hoe wat klein en zwak is, een begin kan zijn van het vervullen van een grote droom. Een kind dat geboren wordt in arme en donkere omstandigheden zal voor een nieuw begin zorgen. Een kind dat het verlangen van mensen naar liefde, vrede en recht wakker schudt. Een kind als teken van ‘God-met-ons’, van Gods aanwezigheid in de wereld.

Met open ogen

De dominicaanse traditie kent verschillende gebedshoudingen. Een ervan is die waarin je rechtop staat met open ogen. Holkje schrijft daarover: ‘Ik voed mijn verlangen en zie uit naar een wereld waarin onrecht, zinloos geweld en gebrokenheid niet meer bestaan. Ik vertrouw erop dat deze toekomst daadwerkelijk gaat komen. Actief wacht ik op een “betere wereld”. Wat deze gebedshouding voor mij onderstreept, is dat je niet verbitterd moet zijn en nooit cynisch, omdat de wereld kan veranderen! Durf te verlangen, houd je oog gericht op de toekomst.’

Esther van der Panne is eindredacteur van Open Deur en predikant van de Remonstrantse Gemeente Eindhoven.

Lees meer uit dit nummer van Open Deur

Esther van der Panne


Het is verlangen dat ons gaande houdt. Verlangen naar heelheid. Verlangen om mee te doen. Om van betekenis te zijn.


Lees verder

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken