Menu

None

Boos zijn op God vanwege onrecht: 7 lessen van Jona

Helping Hand with a shadow on pavement of an adult hand offering help or therapy to a child in need as an education concept of charity towards needy kids and teacher guidance to students who need tutoring.

Overal in de wereld zien we onrecht. Het is niet gemakkelijk om daar niet boos over te worden. Dat vindt Jona ook. Als God zegt dat hij naar Nineve moet om de onrechtvaardige mensen te vertellen dat hij de stad zal verwoesten, gaat hij precies de andere kant op. Hij pakt de boot, maar dan begint het te stormen. Jona laat zich over boord gooien en de beroemde, grote vis slokt hem op. Eenmaal uitgespuwd op het strand moet Jona alsnog naar Nineve. Wat wil God ons met dit verhaal leren? Wij verzamelden 7 lessen van Jona uit het boek Komedie in vier bedrijven.

1. U mag uw woede tegen onrecht vertrouwen (tot op zekere hoogte).

We hoeven het onrecht niet te relativeren. Jona hoefde Nineve niet te vertellen dat het allemaal wel meeviel. Er zijn veel dingen waar we ons terecht over kunnen opwinden. Er is inderdaad kwaad dat ‘ten hemel schreiend’ is. En dat gaan we niet relativeren.

2. U moet de woede tegen onrecht wantrouwen als de zaak belangrijker gaat worden dan de mensen.

Bij Jona lukt het niet: Hij moet naar die enge mensen toe. Hij komt op een schip vol heidenen, vol van die vreemde mensen die in andere goden geloven en andere normen en waarden hebben. En dan blijken die vreemde mensen helemaal niet zo eng en intimiderend. Eigenlijk zijn het heel aardige en fatsoenlijke mensen die liever met hun schip ten onder gaan dan dat ze hun gast over boord zetten. Jona leert hier dat hij te maken heeft met mensen, met echte, aardige, warmbloedige, gastvrije mensen. Mensen zoals hij, mensen zoals in Nineve. Ook de mensen in Nineve houden van dieren, bijvoorbeeld.
Daarmee leert Jona ons: Er zijn dingen waarvoor we ons ongelooflijk mogen inzetten. Maar er zijn geen dingen waarvoor je mag haten en anderen mag demoniseren. Praat eens met die ander van de groep waarvoor u de meeste angst en/of afkeer voelt. U zult zien: het zijn mensen net als u.

3. Als Jona het niet meer ziet zitten, roept hij God aan

Toch eenmaal over boord gegooid, gelooft Jona dat God hem verlaten heeft. Hij zegt: ‘Ik dacht dat ik verstoten was, verbannen uit Uw ogen’. Maar dan roept hij God aan ‘uit het rijk van de dood’. In de tijd dat het boek Jona geschreven is, was het dodenrijk een plaats waar God niet was. Jona dacht dat zijn leven voorbij was. Maar God hoort Jona aan. Hij wil Jona meenemen naar NIneve. Een vis slokt Jona op. Jona zegt: ‘Ik dacht dat het dodenrijk de grendels voorgoed achter mij zou sluiten. Maar dan trekt U mij levend uit de dood omhoog.’ Juist als we het leven niet meer zien zitten, mogen we God aanroepen.

4. Soms geeft God niet direct antwoord, maar helpt Hij wel.

In die vis bidt Jona: ‘Zij die armzalige afgoden vereren, verlaten u, trouwe God. Maar ik zal mijn stem in dank verheffen en u offers brengen; mijn geloften los ik in. Het is de HEER die redt!’ Een beetje een gek gebed, want de “zij die armzalige afgoden vereren”, vereerden net nog God, en Jona zelf deed het omgekeerde van wat God wilde. God geeft geen antwoord op Jona. God spreekt tot de vis. Hij zegt tegen de vis: ‘Ja, je kunt hem nu wel uitspugen.’ En op bevel van de HEER spuwt de vis Jona uit op het strand.

5. Jona houdt ons een spiegel voor

Bent u ooit heel boos geweest op iemand? Zo erg dat u wraak wilde nemen? Dan lijkt het beter te zijn om te vluchten. Zo vluchtte Jona weg van het doel dat hij had: de bekering van de mensen van Nineve. Hij ging precies de andere kant op. Nu hij uitgespuugd is door de vis, zegt God opnieuw tegen hem: ga naar Nineve, ga terug naar de mensen die onrecht gedaan hebben en spreek je uit tegen ze met de woorden die ik je geef. Wij weten niet wat de mensen van Nineve gedaan hebben, maar het moet erg slecht geweest zijn. Ze hadden onrecht gedaan. Geen wonder dat Jona boos is. Hij wil niet dat de mensen zich bekeren, hij wil nog liever dood dan dat ze niet gestraft zouden worden. Maar we krijgen dankzij Jona een spiegel voorgehouden. Het kwaad dat de mensen doen wordt niet gerelativeerd, maar Jona wel. Met humor wordt er de draak met hem gestoken. Jona is, net als wij, net zo goed zondig tegenover God. Hij heeft geen recht van spreken om zo boos te zijn op die mensen. Toch laat God Jona niet los. God wil met Jona werken en door hem Nineve redden.

6. U mag boos zijn op God, ook als u niet gelijk hebt.

Jona is dus ontzettend boos op God. En wat hier gebeurt, is heel bijzonder. God zegt tegen Jona: ‘Bekijk het eens van mijn kant.’ En Jona doet dat. Maar het valt hem zwaar. Hij ontploft gewoon. Hij gaat oude koeien uit de sloot halen (‘Daarom wilde ik niet naar Nineve!’) en gaat generaliseren (‘U bent altijd maar weer genadig en liefdevol en geduldig en trouw!’).
Blijkbaar mag dat: boos zijn op God. En misschien heeft God het zelfs daarop aangestuurd. God heeft een boompje voor Jona laten groeien en het daarna laten sterven. Alsof hij Jona tot het kookpunt wil brengen. En op dat kookpunt laat God zichzelf zien. We worden niet gestraft voor onze boosheid op God. God wil er voor ons zijn in onze boosheid. God wil dat we open naar Hem zijn.

7. God ziet liever dat u verandert dan dat u gestraft wordt.

Jona is boos om zijn boompje. Hij was gegroeid, Jona had profijt gehad van de schaduw en hij ging weer dood. Maar God zegt: ‘Als jij al verdriet hebt om een plant, zou Ik dan geen verdriet hebben om een grote stad…?’ Het woord voor “verdriet” dat God gebruikt tegen Jona is het woord in het Hebreeuws dat klink als iemand die huilt. Gods rechtvaardigheid is die van een Vader. God telt ieder mens. God heeft liever dat we veranderen dan dat we gestraft worden.
Wilt u meer lezen over Jona? Lees het boek: Komedie in vier bedrijven van Stefan Paas en Gert-Jan Roest. Ook goed te gebruiken voor Bijbelstudies.

Over Komedie in vier bedrijven

Komedie in vier bedrijvenHoe kun je idealen koesteren zonder bitter te worden over alle mensen die maar raak leven? Is het mogelijk om hoog in te zetten en toch geduldig en liefdevol te blijven? Het boek Jona laat zien hoe dat kan. Ergens diep verborgen in de bladzijden van het Oude of Eerste Testament van de Bijbel ligt een pareltje van vier hoofdstukken: het boek Jona. Het is een spannend maar ook vermakelijk verhaal dat zomaar uit de lucht komt vallen met een hoofdpersoon van wie we niets weten, en dat plotseling in het luchtledige eindigt zonder dat we horen hoe het afloopt. Daar tussenin trekt in razend tempo een sprookjesachtige wereld voorbij: een schip, een storm, een monsterachtige vis, een reusachtig grote stad, een wonderboom. Het boek Jona schotelt ons een merkwaardige, spannende combinatie voor van idealisme en hoop, toewijding en vrolijkheid, onrecht en genade. In dit bijbelstudieboek wordt Jona in vier boeiende bijbelstudies behandeld. Om het gesprek over Jona te stimuleren zijn bij iedere bijbelstudie gespreksvragen toegevoegd.
button
Meer lezen? Lees ook 7 lessen van Samuel Lee, de Theoloog des Vaderlands of 7 lessen over lijden.
 

Wellicht ook interessant

Nieuwe boeken