distel Geen rozen zonder doornen – het spreekwoord brengt tot uitdrukking dat het leven mooie momenten kent, maar dat het altijd gepaard gaan met schaduwzijden. Daarom kan ook worden gezegd: het leven is vol distels en doornen. Wanneer een bepaalde situatie voor iemand een doorn in het oog is, dan lijdt het geen twijfel dat […]

zeemonster, slang Draken bestaan niet, zal menigeen geneigd zijn te denken wanneer hij/zij dit opschrift leest. Het is waar: in de natuur komen geen draken voor. Ze zijn ontstaan in de hoofden van mensen. Het zijn fabeldieren. De menselijke fantasie is creatief. Met als gevolg dat de ene draak nog afschrikwekkender is dan de andere: […]

drempelwachter Rond de drempel van een huis of ander gebouw zijn ons verschillende gebruiken overgeleverd. Bijvoorbeeld deze: na de begrafenis wordt wel zout op de drempel gestrooid om te voorkomen dat de dode zal terugkeren; de bruidegom draagt de bruid na de huwelijkssluiting over de drempel van hun huis; brengt men een pasgeborene ten doop, […]

Wie in betrekkelijk korte tijd te veel alcohol tot zich neemt, raakt vroeg of laat in een staat van dronkenschap. Hij/zij is dronken. Onze taal kent daarvoor een beeldende uitdrukking die de ernst van de zaak enigszins lijkt te relativeren: hij/zij heeft te diep in het glaasje gekeken. Dronkenschap wordt in het algemeen als afkeurenswaardig […]

dor land, droge streken, water, dorst Regelmatig bereiken ons berichten over volken, meestal in Afrika, die getroffen worden door hevige droogte. De gewassen mislukken daardoor en het gevolg is dat gebrek aan voedsel zo’n volk in zijn voortbestaan bedreigt. Een enkele keer ondervinden wij in het westen schade van droogte, echter, dit leidt niet tot […]

tortelduif In het christendom heeft zich een rijke duif-symboliek ontwikkeld. Heel expliciet verschijnt de duif als symbool van de Heilige Geest; in sommige kerken is hij aan de koepel boven de centrale ruimte afgebeeld, zodat de Geest als het ware boven de gemeente zweeft. Ook verschijnt deze vogel op doopvonten, wat verwijst naar de doop […]

donkerte, onderwereld (dodenrijk) In de kerst- en paasnacht neemt de licht- en duisternissymboliek onder christenen een grote plaats in. Op velerlei wijze komt dat tot uitdrukking. Zo gebeurt het tijdens de nachtviering wel dat alle licht wordt gedoofd. Alom donkerte. En dan, alsof er een wonder geschiedt, gaan ineens overal kaarsen en lampen branden. Of […]

Kan een ‘eerstgeborene’, de oudste van de kinderen in het gezin, vandaag de dag nog aanspraak maken op bijzondere voorrechten? Op die vraag dient een ontkennend antwoord te worden gegeven. De eerstgeborene is officieel niet meer dan de anderen. Hij/zij krijgt niet een groter deel van de erfenis. Officieel wordt er heden ten dage geen […]

Het woord ‘engel’ komt in het moderne spraakgebruik nog op tal van manieren voor. Enkele voorbeelden: een beschermengel of engelbewaarder; een reddende engel en een engel uit de hemel, een engel van geduld en engelengeduld, engelen van kinderen en een engel van een meisje; als we iemand erg aardig/lief vinden dan kunnen we haar/hem een […]